Ageusia to całkowita utrata smaku. Może być objawem wielu różnych schorzeń. Dowiedz się więcej o przyczynach, diagnozie i leczeniu.
Ageusia to całkowita utrata zmysłu smaku. Występuje rzadko i tylko u jednej do dwóch osób na 1000. Zaburzenie to może być objawem wielu różnych stanów chorobowych. Ageuzja zazwyczaj nie zagraża życiu, ale może prowadzić do:
-
Utrata apetytu
-
Niedożywienie
-
Niezamierzona utrata wagi
-
Konieczność odstawienia niektórych leków
-
Uszkodzony układ odpornościowy
-
Depresja (w ciężkich przypadkach)
Ageuzja może przypominać inne zaburzenia smaku, takie jak:
-
Hipogeusia, mniejsza wrażliwość na smaki
-
Hiperguzja, większa niż zwykle wrażliwość na smak
-
Dysgeuzja, złe postrzeganie smaków
-
Phantogeusia, odczuwanie smaku czegoś, czego nie ma
Ale jest to zupełnie inny stan.
Co powoduje Ageuzję?
Utrata smaku może być spowodowana przez kilka czynników. Należą do nich:
-
Uszkodzenie nerwu odpowiedzialnego za odczuwanie smaku
-
Niedostateczna ilość niektórych składników odżywczych
-
Niedoczynność tarczycy
-
Cukrzyca
-
Anemia złośliwa
-
Zespół Sjogrensa
-
Choroba Crohna
-
Urazy języka (zapalenie, oparzenia, zabiegi chirurgiczne, skaleczenia lub znieczulenie)
-
Zakażenia
-
Powikłania prac stomatologicznych
-
Uszkodzenia nerwów czaszkowych
-
Zmiany jatrogenne, uszkodzenia nerwów spowodowane leczeniem medycznym
-
Neuralgia, silny strzelający ból spowodowany podrażnieniem lub uszkodzeniem nerwu
-
Polineuropatie, kiedy kilka nerwów nie działa w prawidłowy sposób
Na przykład u osób z nowotworem głowy lub szyi naświetlanie może spowodować starczowzroczność. Dzieje się tak, ponieważ radioterapia może uszkodzić kubki smakowe i nerwy przekaźnikowe. Może ona również wpływać na przepływ śliny, jeśli uszkodzi ślinianki.
Niektóre leki również mogą powodować znieczulicę starczą. Należą do nich:
-
Antybiotyki
-
Środki antyneoplastyczne (leki stosowane w chemioterapii)
-
Leki neurologiczne
-
Leki sercowo-naczyniowe
-
Leki przeciwpsychotyczne
-
Leki uspokajające
-
Trójcykliczne leki przeciwdepresyjne
-
Leki na tarczycę
-
Leki przeciwhistaminowe
-
Leki rozszerzające oskrzela
-
Leki przeciwgrzybicze
-
Leki przeciwwirusowe
Starzenie się i inne związane z nim czynniki mogą również wpływać na zdolność odczuwania smaku, ale zazwyczaj nie prowadzą do całkowitej utraty smaku.
Jak lekarze rozpoznają Ageuzję?
Najpierw lekarze zapytają o historię choroby i przeprowadzą badanie fizykalne. Może także wykonać kilka badań. Mogą one obejmować:
-
Miara najniższej mocy substancji chemicznej, której można spróbować
-
Porównanie smaków różnych substancji chemicznych
-
Testy drapania i wąchania
-
Testy typu "łyknij, wypluj i wypłucz", w których lekarz nakłada substancje chemiczne na określone miejsca na języku
Istnieje również system stopniowania, który może pomóc lekarzowi w ustaleniu, czy u pacjenta występuje ageusia czy dysgeusia. Skala obejmuje zakres od zera - całkowita utrata smaku (ageusia) - do trzech, czyli brak utraty smaku.
Jak leczy się ageuzję?
Leczenie zależy od tego, co wywołało chorobę, a także od wieku i ogólnego stanu zdrowia pacjenta. Do innych czynników wpływających na leczenie należą:
-
Historia choroby i inne choroby, na które cierpi pacjent
-
Jak dobrze radzisz sobie z niektórymi terapiami
-
Jak długo według przewidywań lekarza będzie trwał stan chorobowy
-
Twoja opinia lub preferencje dotyczące leczenia
Niektóre schorzenia ustępują samoistnie z czasem i nie wymagają leczenia. Jeśli niektóre leki są przyczyną osłabienia wzroku, być może istnieją inne leki, które nie wywołują tego działania niepożądanego. Lekarz może również zasugerować przyjmowanie glukonianu cynku lub suplementów kwasu alfa-liponowego. Przed rozpoczęciem stosowania nowego suplementu zawsze pytaj lekarza.
Jeśli przyczyną ageuzji jest schorzenie medyczne, lekarz najpierw podejmie leczenie tego schorzenia.
W niektórych przypadkach ageuzja może w ogóle nie ustąpić. Jeśli Twój zespół opieki zdrowotnej nie może znaleźć sposobu leczenia ageuzji, lekarz powinien skierować Cię do specjalistów, którzy mogą pomóc w poprawie jakości Twojego życia.
