Rodzaje leków na depresję i wskazówki dotyczące przyjmowania antydepresantów

Lekarz wyjaśnia różne rodzaje leków na depresję oraz w jaki sposób można najskuteczniej leczyć depresję za pomocą leków i poprawy stylu życia.

W związku z przyjmowaniem leków przeciwdepresyjnych w leczeniu depresji należy pamiętać o poniższych kwestiach:

Współpracując z lekarzem, można rozważyć ryzyko i korzyści wynikające z leczenia oraz zoptymalizować stosowanie leków, które najlepiej łagodzą objawy.

Co to jest lek przeciwdepresyjny?

Leki przeciwdepresyjne, czasem w połączeniu z psychoterapią, są często pierwszym sposobem leczenia depresji. Jeśli jeden lek przeciwdepresyjny nie działa dobrze, można spróbować innego leku z tej samej klasy lub zupełnie innej klasy leków na depresję. Lekarz może również spróbować zmienić dawkę leku. W niektórych przypadkach lekarz może zalecić przyjmowanie więcej niż jednego leku na depresję.

Jakie są różne rodzaje leków przeciwdepresyjnych?

Poniżej wymieniono główne rodzaje leków przeciwdepresyjnych wraz z nazwami marek:

• Selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI)

  zostały wprowadzone na rynek w połowie i pod koniec lat 80. Ta generacja leków przeciwdepresyjnych jest obecnie najbardziej rozpowszechnioną klasą leków stosowanych w leczeniu depresji. Przykładami są citalopram (Celexa), escitalopram (Lexapro), paroksetyna (Paxil, Pexeva), fluoksetyna (Prozac, Sarafem) i sertralina (Zoloft). Dwa leki, sklasyfikowane jako "modulatory i stymulatory serotoniny" lub SMS-y (co oznacza, że mają pewne właściwości podobne do SSRI, ale oddziałują również na inne receptory w mózgu), to vilazodon (Viibryd) i vortioxetine (Trintellix). Działania niepożądane są na ogół łagodne, ale u niektórych osób mogą być uciążliwe. Należą do nich nudności, rozstrój żołądka, problemy seksualne, zmęczenie, zawroty głowy, bezsenność, zmiana masy ciała i bóle głowy.

• Inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny i noradrenaliny (SNRI)

  są nowszym typem leku przeciwdepresyjnego. Do tej klasy należą wenlafaksyna (Effexor), dezvenlafaksyna (Pristiq i Khedezla), duloksetyna (Cymbalta) i lewomilnacipran (Fetzima). Do działań niepożądanych należą: rozstrój żołądka, bezsenność, problemy seksualne, niepokój, zawroty głowy i zmęczenie.

• Trójcykliczne leki przeciwdepresyjne (TCA)

  były jednymi z pierwszych leków stosowanych w leczeniu depresji. Przykładami są amitryptylina (Elavil), desipramina (Norpramin, Pertofrane), doksepina (Adapin, Sinequan), imipramina (Tofranil), nortryptylina (Aventyl, Pamelor), protryptylina (Vivactil) i trimipramina (Surmontil). Działania niepożądane obejmują rozstrój żołądka, zawroty głowy, suchość w ustach, zmiany ciśnienia krwi, zmiany poziomu cukru we krwi i nudności.

• Inhibitory monoaminooksydazy (MAOI)

  były jednymi z pierwszych leków stosowanych w leczeniu depresji. MAOI blokują enzym, oksydazę monoaminową, co powoduje wzrost stężenia substancji chemicznych w mózgu związanych z nastrojem, takich jak serotonina, noradrenalina i dopamina. Przykładami są fenelzyna (Nardil), tranylcypromina (Parnate), izokarboksazyd (Marplan) i transdermalna selegilina (plaster EMSAM). Chociaż MAOI działają dobrze, nie są one przepisywane zbyt często ze względu na ryzyko poważnych interakcji z innymi lekami i niektórymi pokarmami. Do pokarmów, które mogą wchodzić w negatywną reakcję z MAOI, należą m.in. dojrzałe sery i dojrzałe mięsa.

• Inne leki:

  • Bupropion (Aplenzin, Wellbutrin) jest unikalnym lekiem przeciwdepresyjnym, który oddziałuje na substancje chemiczne mózgu - noradrenalinę i dopaminę. Działania niepożądane są zazwyczaj łagodne, obejmują rozstrój żołądka, ból głowy, bezsenność i niepokój. Bupropion może rzadziej niż inne leki przeciwdepresyjne powodować seksualne działania niepożądane.

  • Esketamina (Spravato) jest unikalnym lekiem, który pierwotnie opracowano jako środek znieczulający, a obecnie uważa się, że może on leczyć depresję dzięki wpływowi na substancję chemiczną mózgu zwaną glutaminianem. Jest ona podawana w postaci aerozolu do nosa i jest przeznaczona do stosowania u osób, u których nie wystąpiła odpowiedź na leczenie innymi lekami przeciwdepresyjnymi. Najczęstsze działania niepożądane leku to uspokojenie, dysocjacja (dziwne postrzeganie czasu i przestrzeni lub wrażenie, że rzeczy wokół ciebie nie są prawdziwe), problemy z myśleniem i wysokie ciśnienie krwi. Jeśli wystąpią którekolwiek z tych działań niepożądanych, są one zazwyczaj łagodne i przejściowe.

  • Mirtazapina (Remeron) jest również unikalnym lekiem przeciwdepresyjnym, który oddziałuje głównie na serotoninę i noradrenalinę poprzez inne receptory w mózgu niż inne leki. Zwykle przyjmuje się ją przed snem, ponieważ często powoduje senność. Działania niepożądane są zwykle łagodne i obejmują senność, przyrost masy ciała, podwyższony poziom trójglicerydów i zawroty głowy.

  • Trazodon (Desyrel) jest zwykle przyjmowany z jedzeniem, aby zmniejszyć ryzyko wystąpienia zaburzeń żołądkowych. Inne działania niepożądane to senność, zawroty głowy, zaparcia, suchość w jamie ustnej i niewyraźne widzenie. Często przepisywany jest w celu ułatwienia zasypiania.

Czy z lekami przeciwdepresyjnymi stosowane są inne leki?

Oprócz leków przeciwdepresyjnych mogą być przepisywane inne leki, szczególnie w depresji opornej na leczenie. Poniżej podano przykłady leków, które mogą być stosowane jako uzupełnienie leczenia przeciwdepresyjnego.

• Kilka specyficznych a

  leków przeciwpsychotycznych

  zwiększają działanie leku przeciwdepresyjnego, gdy początkowa reakcja na leczenie jest słaba. Należą do nich aripiprazol (Abilify), brexpiprazol (Rexulti) i kwetiapina (Seroquel). Symbyax, połączenie leku przeciwpsychotycznego olanzapiny (Zyprexa) i leku z grupy SSRI (Prozac lub fluoksetyna), jest zatwierdzony do stosowania w przypadku depresji opornej na leczenie lub depresji u osób z zaburzeniem dwubiegunowym.

• Węglan litu, zwykle uważany za lek stabilizujący nastrój w zaburzeniu dwubiegunowym, jest także od dawna uważany za użyteczny lek dodatkowy do leków przeciwdepresyjnych u osób z dużym zaburzeniem depresyjnym.

• Leki pobudzające (takie jak lisdexamfetamina (Vyvanse) lub metylofenidat (Ritalin)) są czasami stosowane "off label" jako leczenie dodatkowe w niektórych postaciach depresji.

• Buspiron (Buspar), lek przeciwlękowy, jest również czasami przydatny w leczeniu depresji, jeśli jest dodawany do leku przeciwdepresyjnego.

• Lekarz może zalecić lub przepisać inne leki lub suplementy niezatwierdzone przez FDA do stosowania w depresji.

Czy istnieją wskazówki, jak najlepiej wykorzystać leczenie depresji?

• Monitoruj swój nastrój.

  Monitorowanie nastroju i zachowania od czasu do czasu może pomóc lekarzowi w leczeniu depresji, zanim stanie się ona trudna do opanowania. Prowadź dziennik. Staraj się co tydzień obserwować wahania nastroju, a w razie nasilenia objawów skontaktuj się z lekarzem.

• Wzmocnij swoje wsparcie społeczne

  . Chociaż nie masz wpływu na diagnozę depresji, możesz kontrolować pewne rzeczy. Można poszukać lub stworzyć dla siebie pozytywny system wsparcia. Wsparcie jest dostępne niezależnie od tego, czy jest to współmałżonek, członkowie rodziny, bliscy przyjaciele, współpracownicy, organizacje religijne czy grupy społeczne.

• Trzymaj się przepisanego leczenia.

  Pełne działanie leków przeciwdepresyjnych może trwać nawet do ośmiu tygodni. Nie opuszczaj dawek ani nie przerywaj leczenia przedwcześnie. Jeśli nie przyjmujesz leku na depresję dokładnie tak, jak jest przepisany, nie dajesz mu szansy na działanie.

• Spotkaj się z ekspertem w dziedzinie depresji.

  Ważne jest, aby podczas leczenia rozmawiać z wykwalifikowanym specjalistą. Psychologowie nie mogą wprawdzie przepisywać leków, ale są dobrze wyszkoleni w ocenie psychiatrycznej i psychoterapii. Z psychologiem można współpracować, przyjmując jednocześnie leki przeciwdepresyjne przepisane przez lekarza prowadzącego lub można zgłosić się do psychiatry w celu przyjmowania zarówno leków na depresję, jak i terapii. Postaraj się znaleźć osobę, która ma duże doświadczenie w pomaganiu osobom z depresją oporną na leczenie. Specjalistów od zaburzeń nastroju można często znaleźć za pośrednictwem szpitali uniwersyteckich lub organizacji takich jak American Society of Clinical Psychopharmacology (Amerykańskie Towarzystwo Psychofarmakologii Klinicznej), American Psychiatric Association (Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne), Depression and Bipolar Support Alliance (DBSA), wyszukiwarka internetowa "Find a Pro" (Znajdź profesjonalistę) oraz SAMHSA National Helpline C 1-800-662-HELP (4357).

• Wyrób sobie dobre nawyki.

  Codziennie o tej samej porze zażywaj leki na depresję. Łatwiej jest o tym pamiętać, jeśli zażywasz go razem z inną czynnością, np. jedzeniem śniadania lub kładzeniem się do łóżka. Zaopatrz się w tygodniowy pojemnik na tabletki, dzięki któremu łatwo będzie sprawdzić, czy nie pominąłeś jakiejś dawki. Ponieważ czasami zdarza się, że ludzie zapominają o dawce, upewnij się, że wiesz, co robić w takiej sytuacji.

• Nie ignoruj działań niepożądanych.

  Działania niepożądane są jednym z głównych powodów rezygnacji z przyjmowania leków. Jeśli wystąpią skutki uboczne, porozmawiaj z lekarzem. Sprawdź, czy jest jakiś sposób na ich zminimalizowanie lub wyeliminowanie. Należy jednak pamiętać, że skutki uboczne mogą być gorsze przy pierwszym rozpoczęciu przyjmowania leku. Efekty uboczne często ustępują z czasem.

• Poinformuj lekarza o przepisaniu ci innych leków przez innego pracownika służby zdrowia

  . Niektóre leki mogą wchodzić w istotne interakcje z lekami przeciwdepresyjnymi. Należy poinformować lekarza o przyjmowaniu lub rozpoczęciu przyjmowania jakichkolwiek innych leków, aby mógł on bezpiecznie monitorować leczenie.

• Nigdy nie należy przerywać przyjmowania leków na depresję bez zgody lekarza.

  Jeśli z jakiegoś powodu musisz przerwać przyjmowanie leku, lekarz może zalecić stopniowe zmniejszanie dawki. W przypadku nagłego odstawienia leku mogą wystąpić działania niepożądane, a depresja może się pogłębić.

• Nie zakładaj, że możesz przestać przyjmować leki na depresję, kiedy poczujesz się lepiej.

  Jeśli czujesz, że chciałbyś odstawić leki, porozmawiaj z lekarzem. Nie należy odstawiać leku na własną rękę; nagłe odstawienie może spowodować objawy związane z odstawieniem leku, a także ryzyko nawrotu choroby.