W wieku od 3 do 5 lat Twój przedszkolak staje się istotą bardziej społeczną. Gdzie kiedyś mogły rzucać napady złości, gdy były sfrustrowane lub rozwiązywały spór uderzając lub gryząc, teraz uczą się dzielić i współpracować. Oto co musisz wiedzieć o rozwoju społecznym Twojego przedszkolaka.
Przedszkolaki i zabawa w fantazję
Być może zauważyłeś, że Twój przedszkolak spędza większość czasu na zabawach fantazjując. Dziecko zaczyna odchodzić od "zabawy równoległej" - kiedy to dzieci bawią się obok siebie, a nie ze sobą - i zaczyna aktywnie angażować się w zabawę z innymi dziećmi.
W tym wieku zabawa bardziej skupia się na wymyślaniu niż na zabawkach czy grach. Przedszkolaki uwielbiają konstruować skomplikowane scenariusze i wyznaczać sobie nawzajem role do odegrania. Robienie zakupów spożywczych lub pójście na pocztę może wydawać się prozaiczne, ale dziecko prawdopodobnie uważa te czynności za fascynujące i może je naśladować w swoich wymyślonych zabawach.
W ten sposób dzieci "przymierzają się" do ról i zachowań dorosłych, które widzą w otaczającym je świecie. Ta czynność pomaga im rozwinąć ważne umiejętności społeczne, takie jak przyjmowanie zmian, współpraca i zwracanie uwagi.
Dziewczęca dziewczynka czy chłopiec?
Zabawa w fantazję daje również chłopcu lub dziewczynce szansę na poznanie ról płciowych. Chłopcy w wieku przedszkolnym zazwyczaj preferują męskie postacie, takie jak superbohater, podczas gdy dziewczynki przyjmują role kobiece, chcąc być mamą podczas zabawy w dom. Nawet jeśli w Twoim domu nie ma tradycyjnych "męskich" i "kobiecych" ról, Twoje dziecko jest narażone na te pomysły z książek, telewizji, od dalszej rodziny i przyjaciół. Nie zdziw się więc, jeśli Twój maluch, który w wieku 2 lat uwielbiał pchać w wózku lalkę, porzucił to na rzecz awanturniczych zabaw z męskimi kolegami.
Twój przedszkolak może również przechodzić przez fazy, w których chce "przymierzyć" rolę płci przeciwnej i może nagle stać się intensywnie zainteresowany zabawkami lub ubraniami starszego brata. Następnie może powrócić do przeciwnej skrajności, nalegając na noszenie wyłącznie różowych sukienek i kokardek we włosach. To wszystko jest normalnym eksperymentowaniem i nie powinno być powodem do niepokoju.
Twój przedszkolak: Do szkoły
W wieku około 3 lub 4 lat wiele dzieci po raz pierwszy rozpoczyna naukę w szkole. Może to być ich pierwsze doświadczenie w dużej grupie dzieci w ich wieku i może wymagać przyzwyczajenia. Dziecko musi nagle dzielić się zabawkami, zachowywać się na zmianę, jasno komunikować się i współpracować z innymi dziećmi i prawdopodobnie będzie potrzebowało pomocy ze strony dorosłych. Wiele zajęć w przedszkolu ma na celu rozwijanie tych umiejętności społecznych.
Jeśli Twoje dziecko nie chodzi jeszcze do szkoły, ważne jest, aby zapewnić mu wiele możliwości kontaktu z innymi dziećmi w jego wieku, czy to poprzez wspólne zabawy, wycieczki na plac zabaw, czy zorganizowane zajęcia, takie jak zajęcia muzyczne lub gimnastyka.
Przedszkolaki i relacje z rówieśnikami
W wieku 5 lat wiele dzieci zaczyna przedkładać towarzystwo innych dzieci nad towarzystwo dorosłych. Mogą również wykazywać preferencje w stosunku do niektórych dzieci. Być może Twoje dziecko ma już kogoś, kogo nazywa swoim "najlepszym przyjacielem". Ważne jest, aby rodzice pielęgnowali te przyjaźnie. Zachęcaj dziecko, aby zaprosiło swojego najlepszego przyjaciela na randkę, ponieważ możliwość "pochwalenia się" swoim domem i dobytkiem pomoże mu zbudować poczucie własnej wartości i pewność siebie.
Starsze przedszkolaki zaczynają rozumieć i przyswajać sobie normy społeczne. Twój pięciolatek prawdopodobnie zdaje sobie sprawę z tego, że jeśli nie pozwoli swoim przyjaciołom na zmianę, nie będzie chciał się z nimi więcej bawić. To pomaga kierować ich zachowaniem i wyborami.
Podczas gdy 5-latki mogą być cudownie kochającymi przyjaciółmi, mogą być również raniące. W tym wieku dzieci zaczynają rozumieć siłę społecznego odrzucenia. Nie zdziw się, gdy usłyszysz kłótnię między dwoma pięciolatkami, której kulminacją jest deklaracja: "Jeśli nie pozwolisz mi wziąć piłki, nie będę już twoim przyjacielem!".
Przez większość czasu jest to po prostu normalna 5-letnia interakcja. Ważne jest jednak, by mieć oko na wredne zachowanie i upewnić się, że dziecko nie zaczepia i nie czepia się nadmiernie innych. Mobbing może się zdarzyć nawet w tak młodym wieku.
Twój trudny przedszkolak
Przyjaciele Twojego pięciolatka to coś więcej niż tylko towarzysze zabaw. Mają na nie duży wpływ. W związku z tym możesz zauważyć, że próbują zachowań, które są dla ciebie nowe (i niepożądane). Na przykład, jeśli najlepszy przyjaciel dziecka mówi o konkretnym programie telewizyjnym, dziecko może nagle zażądać jego oglądania, nawet jeśli telewizja jest w domu zabroniona. Może nalegać na słodkie płatki śniadaniowe, ponieważ są one ulubionym produktem jego przyjaciela.
W tym czasie dziecko może również zacząć się bardziej "odzywać", sprzeciwiając się Tobie lub nawet nazywając Cię imieniem. Choć to irytujące, takie zachowanie jest dobrym znakiem, że dziecko uczy się testować autorytet i być bardziej niezależnym. Staraj się reagować spokojnie, ponieważ w takich sytuacjach dziecko często szuka silnej reakcji emocjonalnej.
W tym czasie Twój przedszkolak może też zacząć się bardziej kłócić ze starszym rodzeństwem. Uważa, że powinno umieć zrobić wszystko to, co potrafi jego starszy brat i frustruje się, gdy tego nie potrafi. Codziennie możesz znaleźć się w środku kłótni rodzeństwa.