Cukrzyca nefrogenna jest chorobą związaną z nerkami, która powoduje nadmierne pragnienie i oddawanie moczu. lekarz wyjaśnia jej przyczyny, objawy, diagnozę i leczenie.
W cukrzycy nefrogennej nerki nie reagują na hormon, który reguluje równowagę płynów. Skutkiem tego jest nadmierne oddawanie moczu i pragnienie. Leczenie cukrzycy nefrogennej może być trudne.
Co to jest cukrzyca nefrogenna?
Cukrzyca typu insipidus jest spowodowana problemami związanymi z hormonem zwanym hormonem antydiuretycznym lub ADH. ADH jest wytwarzany w części mózgu zwanej podwzgórzem. Jest on przechowywany w przysadce mózgowej. Uwolnienie ADH jest wywoływane przez utratę płynów lub odwodnienie. Kiedy jest uwalniany, powoduje zatrzymywanie wody przez nerki. Skutkuje to zmniejszeniem ilości i stężenia moczu.
W cukrzycy nefrogennej wytwarzana jest wystarczająca ilość ADH. Jednak nerki są na nią częściowo lub całkowicie ślepe. Zazwyczaj brakuje czujników ADH w nerkach lub są one uszkodzone. W rezultacie ADH przepływa przez nie bez efektu. Nerki nie wchłaniają wystarczającej ilości wody. Zamiast tego wydalają obfity, rozcieńczony mocz, tak jakby ADH nie było obecne.
Jakie są objawy cukrzycy nefrogennej?
Brak zdolności nerek do zatrzymywania wody prowadzi do wystąpienia objawów cukrzycy nefrogennej. Obejmują one:
-
Nadmierne pragnienie
-
Nadmierne wytwarzanie moczu (wielomocz).
U niektórych osób objawy te mogą się nasilić i spowodować odwodnienie. Nadmierna utrata płynów może również powodować zaburzenia równowagi elektrolitowej. Objawy zaburzeń równowagi elektrolitowej obejmują:
-
Niewyjaśnione osłabienie
-
Senność
-
Bóle mięśniowe
-
Drażliwość
Dla kogoś, kto nie ma cukrzycy nefrogennej, skrajne pragnienie, jakie ona wywołuje, może być trudne do zrozumienia. Niektórzy ludzie muszą wypijać dużą szklankę płynu co 15 minut, przez cały dzień, codziennie. A ponieważ nerki nie zatrzymują tej wody, oznacza to wiele przerw na toaletę.
Ale dlaczego "insipidus"? Ludzie z cukrzycą nie są mdli, ale ich mocz jest mdły. Mdły może oznaczać nudny lub pozbawiony smaku. Wierzcie lub nie, ale już dawno temu lekarze próbowali smaku moczu, aby wykryć chorobę. W przeciwieństwie do cukrzycy, która powoduje słodki smak moczu, w cukrzycy insipidus powstaje mocz wodnisty, pozbawiony smaku.
Jakie są przyczyny cukrzycy nefrogennej?
U niemowląt cukrzyca nefrogenna jest najczęściej spowodowana dziedziczną mutacją genetyczną obecną przy urodzeniu. W wyniku tego receptor dla ADH nie funkcjonuje prawidłowo.
U osób dorosłych, u których rozwija się cukrzyca nefrogenna, przyczyną nie są uwarunkowania genetyczne. Zamiast tego stan ten wywołują leki lub zaburzenia elektrolitowe. Przyczyny cukrzycy nefrogennej u dorosłych obejmują:
-
Lit, lek najczęściej stosowany w zaburzeniach dwubiegunowych; do 20% osób przyjmujących lit zachoruje na cukrzycę nefrogenną.
-
Inne leki, w tym demeklocyklina (Declomycin), ofloksacyna (Floxin), orlistat (alli, Xenical) i inne.
-
Wysokie stężenie wapnia we krwi (hiperkalcemia)
-
Niski poziom potasu we krwi (hipokaliemia)
-
Choroby nerek, zwłaszcza wielotorbielowatość nerek
Inną postacią cukrzycy jest cukrzyca centralna (central diabetes insipidus). W cukrzycy centralnej nerki funkcjonują normalnie, ale w mózgu wytwarzana jest niewystarczająca ilość ADH. Cukrzyca centralna ma podobne objawy jak cukrzyca nefrogenna. Cukrzycę centralną można jednak leczyć, zastępując ADH lekiem o nazwie desmopresyna.
Jak leczy się cukrzycę nefrogenną?
Cukrzyca nefrogenna może być trudna do leczenia. Ponieważ nerki nie mogą reagować na ADH, podawanie większej ilości ADH nie pomaga. Nie ma dobrego sposobu, aby zmusić nerki do reagowania na ADH, które jest w nich obecne. W rzeczywistości możliwości leczenia są ograniczone.
Jeśli odpowiedzialny jest lek, taki jak lit, zmiana leków może poprawić przebieg cukrzycy nefrogennej.
Większość dorosłych osób z cukrzycą nefrogenną jest w stanie uzupełniać straty płynów poprzez picie wody. Jednak dla niektórych osób objawy ciągłego pragnienia i oddawania moczu mogą stać się nie do zniesienia. Niektóre metody leczenia mogą przynajmniej w pewnym stopniu złagodzić objawy cukrzycy nefrogennej:
-
Dieta
. Dieta niskosolna i niskobiałkowa zmniejsza ilość wydalanego moczu.
-
Niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ)
takie jak ibuprofen (Motrin), indometacyna (Indocin) i naproksen (Naprosyn) również mogą zmniejszać oddawanie moczu.
-
Leki moczopędne.
Może się to wydawać paradoksalne, ale "tabletki wodne", takie jak hydrochlorotiazyd i amiloryd, mogą łagodzić nadmierne oddawanie moczu w przebiegu cukrzycy nefrogennej.
Wszyscy dorośli i dzieci z cukrzycą nefrogenną powinni robić częste przerwy na toaletę. Pomaga to uniknąć nadmiernego rozdęcia pęcherza moczowego, co może powodować długotrwałe problemy, choć rzadko.
Najważniejszym sposobem leczenia cukrzycy nefrogennej jest zapewnienie stałego dostępu do dużej ilości wody. Nienadążanie za utratą płynów może prowadzić do odwodnienia lub zaburzeń równowagi elektrolitowej, które czasami mogą być poważne. Jeśli objawy nie ustępują po nawodnieniu, spożyciu świeżych owoców i przyjęciu multiwitaminy, należy zwrócić się o pomoc lekarską.
