Stymulacja nerwu błędnego jest metodą leczenia przewlekłej depresji. Lekarz udziela informacji na temat tego, jak działa oraz wyjaśnia ryzyko i korzyści.
Jak działa stymulacja nerwu błędnego
Podczas operacji wszczepienia VNS chirurg wszczepi w klatkę piersiową małe urządzenie zasilane bateriami, wielkości srebrnej dolarówki. Działa ono jak rozrusznik serca. Kolejne nacięcie zostanie wykonane po lewej stronie szyi, a cienki przewód (umieszczony tuż pod skórą) zostanie poprowadzony od urządzenia do dużego nerwu błędnego w szyi. Urządzenie wysyła impulsy elektryczne do nerwu, który przekazuje je do mózgu.
Z powodów, których lekarze nie rozumieją do końca, impulsy elektryczne przekazywane przez nerw błędny do mózgu mogą łagodzić objawy depresji. Impulsy te mogą wpływać na sposób, w jaki obwody komórek nerwowych przekazują sygnały w obszarach mózgu, które wpływają na nastrój. Jednak zazwyczaj potrzeba kilku miesięcy, aby odczuć efekty.
W razie potrzeby lekarz może zmienić ustawienia urządzenia (zasadniczo zmieniając dawkę) w gabinecie za pomocą różdżki do programowania. Zazwyczaj urządzenie jest ustawione tak, aby wyłączało się w regularnych odstępach czasu. Można je również wyłączyć za pomocą specjalnego magnesu.
Badania nad wpływem VNS na osoby z depresją oporną na leczenie były na ogół pozytywne. W badaniu opublikowanym w 2005 roku w czasopiśmie Biological Psychiatry porównano 124 osoby, które otrzymały zwykłe leczenie, z 205 osobami, które otrzymały zwykłe leczenie i VNS. Po roku leczenia w grupie stosującej leczenie skojarzone zaobserwowano większą poprawę niż w grupie stosującej zwykłe leczenie. Znaczącą poprawę zaobserwowano u 27% pacjentów, którzy otrzymali VNS, w porównaniu z 13%, którzy nie otrzymali VNS. VNS nie jest szybkim sposobem leczenia depresji. Badania wykazują, że uzyskanie odpowiedzi na leczenie może trwać średnio do 9 miesięcy.
Ryzyko i działania niepożądane VNS
Możliwe działania niepożądane związane z VNS obejmują przejściową chrypkę, kaszel i duszność. Większość z tych działań niepożądanych występuje tylko w czasie 30 sekund, kiedy stymulator jest włączony. Jak każda operacja, zabieg implantacji wiąże się z pewnym ryzykiem, w tym z zakażeniem. Podobnie jak w przypadku rozruszników serca, po zużyciu się baterii konieczna będzie operacja wymiany baterii. Ponadto, choć rzadko, uszkodzenie urządzenia lub przewodów może wymagać dodatkowego zabiegu chirurgicznego przed wymianą baterii.
Ponieważ urządzenie VNS może zakłócać wyniki badań mammograficznych, w celu uzyskania jak najlepszego obrazu konieczne może być specjalne ułożenie pacjenta. Niektóre procedury medyczne, takie jak defibrylacja serca lub badanie rezonansem magnetycznym, również mogą uszkodzić urządzenie VNS.
Nawet jeśli pacjent jest leczony za pomocą VNS, prawdopodobnie będzie również kontynuował inne metody leczenia depresji, takie jak leki na depresję i terapia.