Jeśli kości w stawie biodrowym nie są prawidłowo dopasowane do siebie, może wystąpić schorzenie zwane dysplazją stawu biodrowego. Dowiedz się, jakie są objawy, przyczyny, sposoby leczenia i inne.
Dysplazja stawu biodrowego to schorzenie, w którym panewka stawu biodrowego nie obejmuje w pełni kuli jednej z kości udowych. Biodro jest największym stawem kulistym w organizmie.
Kulka kości udowej (główka kości udowej) pasuje do panewki miednicy, tworząc staw biodrowy. Jeśli Twoje biodro jest ułożone tak, jak powinno, kula obraca się swobodnie w panewce i pozwala Ci się poruszać.
Jeśli jednak masz dysplazję, staw biodrowy może łatwo ulec zwichnięciu, a także zużywać się szybciej niż zwykle. Wyobraźmy sobie oponę samochodową, która nie jest wyważona. Bieżnik takiej opony zużyje się szybciej niż w przypadku jej prawidłowego wyważenia.
Większość osób cierpiących na dysplazję stawu biodrowego rodzi się z nią (jest to tzw. dysplazja rozwojowa lub wrodzone zwichnięcie stawu biodrowego). Lekarze zazwyczaj sprawdzają ją u noworodków, a następnie podczas każdej wizyty kontrolnej aż do ukończenia przez dziecko pierwszego roku życia.
Objawy dysplazji stawów biodrowych
Oznaki i objawy dysplazji stawów biodrowych mogą zależeć od wieku. Niemowlęta mają czasem jedną nogę dłuższą od drugiej, a dzieci mogą mieć jedno biodro mniej elastyczne od drugiego lub kuleć, gdy zaczynają chodzić.
Jeśli jesteś nastolatkiem lub młodym dorosłym, pierwsze objawy, jakie możesz zauważyć, to ból biodra lub utykanie. Może także dochodzić do klikania lub trzeszczenia w stawie, ale mogą to być także objawy innych schorzeń biodra.
Ból pojawia się zwykle podczas wykonywania czynności fizycznych i jest zwykle zlokalizowany w przedniej części pachwiny. Może jednak występować również w bocznej lub tylnej części biodra. Na początku ból może być łagodny i występować sporadycznie, a z czasem może stać się bardziej intensywny i częstszy. Połowa pacjentów z dysplazją stawu biodrowego odczuwa ból także w nocy.
Ból może powodować lekkie utykanie. Utykanie może również wystąpić w przypadku słabych mięśni, deformacji kości lub ograniczonej elastyczności stawu biodrowego. Jeśli utykasz z jednego z tych powodów, prawdopodobnie nie będziesz odczuwać bólu.
Dysplazja stawu biodrowego - przyczyny i czynniki ryzyka
Dysplazja stawu biodrowego może występować rodzinnie i zdarza się częściej u dziewczynek niż u chłopców. Pojawia się u niemowląt, ponieważ staw biodrowy w chwili narodzin zbudowany jest z miękkiej chrząstki. Z czasem twardnieje i przekształca się w kość.
W tym czasie kula i panewka wzajemnie się formują, więc jeśli kula nie jest prawidłowo dopasowana do panewki, panewka może okazać się zbyt płytka i nie uformować się całkowicie na kuli.
Istnieje kilka powodów, dla których może się to zdarzyć tuż przed narodzinami dziecka:
-
To pierwsza ciąża matki.
-
Dziecko jest duże. Może to być oligohydramnios, czyli stan, w którym w worku owodniowym, w którym dziecko przebywało przez całą ciążę, jest zbyt mało płynu owodniowego, co ogranicza jego ruchy.
-
Dziecko jest ułożone w pozycji miednicowej - oznacza to, że tył, a nie głowa, znajduje się w kierunku kanału rodnego.
Wszystkie te czynniki mogą zmniejszyć ilość miejsca w macicy, co może sprawić, że dziecku będzie ciasno, a piłeczka znajdzie się w niewłaściwej pozycji. Do tego stanu może się również przyczynić zawijanie dzieci w chusty z wyprostowanymi biodrami i kolanami.
Diagnostyka dysplazji stawów biodrowych
Niemowlęta:
Podczas pierwszej wizyty lekarz sprawdzi, czy dziecko nie ma dysplazji stawów biodrowych. Sprawdzi to, delikatnie poruszając nóżkami w różnych pozycjach, aby zobaczyć, czy staw pasuje do siebie. Jeśli dziecko było ułożone w pozycji leżącej na brzuchu lub lekarz podejrzewa, że może mieć dysplazję, prawdopodobnie wykona badanie ultrasonograficzne w ciągu pierwszych 3 miesięcy po urodzeniu, aby się upewnić.
Nastolatki i dorośli:
W przypadku objawów występujących w późniejszym okresie życia, lekarz rozpocznie od badania fizykalnego, zwracając uwagę na:
-
Pochylenie miednicy
-
Różnice w długości nóg
-
Marnowanie mięśni
-
Kulawizna
Lekarze sprawdzą również ruchomość biodra i mogą wykonać tzw. test impingementu, polegający na zgięciu biodra, a następnie przekręceniu go w kierunku środka ciała. Jeśli masz dysplazję stawu biodrowego, powinno to wywołać uczucie szczypania.
Jeśli lekarz podejrzewa, że masz dysplazję stawu biodrowego, może zasugerować wykonanie pewnych badań obrazowych. Rezonans magnetyczny może dostarczyć informacji o wszelkich uszkodzeniach chrząstki, a zdjęcie rentgenowskie może pokazać, jak poważna jest dysplazja.
Leczenie dysplazji stawów biodrowych
Niemowlęta:
Sposób leczenia dysplazji stawów biodrowych zależy od wieku dziecka i stopnia zaawansowania choroby. Dzieci, u których wcześnie rozpoznano dysplazję, mogą zazwyczaj przez kilka miesięcy nosić miękką ortezę, która utrzymuje kulkę stawu w panewce, aby pomóc w jej uformowaniu do właściwego kształtu. U dzieci starszych niż 6 miesięcy może być konieczny gips na całe ciało lub interwencja chirurgiczna.
Starsze dzieci i dorośli:
Operacja jest zwykle jedynym sposobem leczenia. Jeśli dysplazja jest łagodna, zwykle można ją leczyć artroskopowo, co oznacza, że chirurg wykonuje drobne nacięcia i używa narzędzi o długich rękojeściach oraz maleńkich kamer, aby rozwiązać problem.
Jeśli jednak dysplazja jest poważniejsza, a dziecko lub młody dorosły jest dojrzały pod względem szkieletowym, chirurg może być zmuszony do wycięcia panewki z miednicy i zmiany jej położenia, tak aby lepiej pasowała do kuli. Operację tę nazywa się osteotomią okołokostkową. Zabieg ten może pomóc w zapobieganiu lub opóźnieniu zapalenia stawu biodrowego, które może być skutkiem dysplazji.
Biodra poważnie uszkodzone z powodu dysplazji mogą wymagać operacji wymiany.
?
Powikłania dysplazji stawu biodrowego
Niemowlęta i małe dzieci:
-
Dzieci, u których zastosowano gips, mogą chodzić nieco później niż oczekiwano, ale powinny nadrobić zaległości, gdy nie będą już w gipsie.
-
Różnica w długości nóg może nie zniknąć.
-
Panewka stawu biodrowego nadal może nie być tak głęboka, jak powinna i w późniejszym okresie życia może wymagać operacji.
Nastolatki i młodzi dorośli:
Dysplazja stawu biodrowego może prowadzić do rozwoju dwóch bolesnych powikłań:
-
Choroba zwyrodnieniowa stawu biodrowego
-
Rozdarcie chrząstki, która pomaga utrzymać stabilność biodra, nazywane rozdarciem wargowym
