Badania tomografii komputerowej narażają pacjenta na promieniowanie, które ma związek z rakiem. Dowiedz się, jakie jest rzeczywiste ryzyko zachorowania na raka w wyniku tych badań.
Tomografia komputerowa (TK) to badanie, które lekarz może zastosować w celu wykrycia problemu wewnątrz ciała, zaplanowania operacji lub sprawdzenia skuteczności leczenia. Wykorzystuje ono silne promieniowanie rentgenowskie, czyli rodzaj promieniowania, do tworzenia szczegółowych obrazów wnętrza ciała.
Niektórzy ludzie obawiają się tego badania, ponieważ promieniowanie jest znane jako potencjalna przyczyna raka. Należy wiedzieć, że prawdopodobieństwo zachorowania na raka w wyniku tomografii komputerowej jest bardzo małe. Dla wielu osób badanie to jest warte niewielkiego ryzyka związanego z promieniowaniem. Może ono pomóc lekarzom w wykryciu niebezpiecznych problemów zdrowotnych i sprawdzeniu, czy leczenie jest skuteczne.
Zanim lekarz zaleci wykonanie badania, upewni się, że korzyści z niego płynące przeważają nad wadami.
Promieniowanie podczas tomografii komputerowej
W tomografii komputerowej wykorzystuje się promieniowanie rentgenowskie, które jest rodzajem promieniowania zwanego promieniowaniem jonizującym. Może ono uszkodzić DNA komórek i zwiększyć prawdopodobieństwo, że staną się one nowotworowe.
Badania te narażają pacjenta na większe promieniowanie niż inne badania obrazowe, takie jak prześwietlenia rentgenowskie czy mammografia. Na przykład jedna tomografia komputerowa klatki piersiowej dostarcza tyle promieniowania, ile 100-200 zdjęć rentgenowskich. Może się to wydawać dużo, ale łączna dawka promieniowania, jaką otrzymuje pacjent, jest wciąż bardzo mała.
Należy pamiętać, że każdy człowiek jest codziennie narażony na promieniowanie jonizujące, pochodzące z naturalnych materiałów radioaktywnych znajdujących się w jego otoczeniu. W ciągu roku przeciętny człowiek otrzymuje około 3 milisiwertów (mSv), czyli jednostek, których naukowcy używają do pomiaru promieniowania. Każda tomografia komputerowa dostarcza od 1 do 10 mSv, w zależności od dawki promieniowania i części ciała poddawanej badaniu. Niskodawkowa tomografia komputerowa klatki piersiowej to około 1,5 mSv. To samo badanie przy normalnej dawce wynosi około 7 mSv.
Im więcej badań tomografii komputerowej, tym większe narażenie na promieniowanie. Nie powinno to jednak powstrzymywać przed wykonaniem badania, jeśli lekarz stwierdzi, że jest ono konieczne.
Czy to może prowadzić do raka?
Jakie są szanse na to, że promieniowanie rentgenowskie podczas skanowania spowoduje problemy? Zależy to od wieku, płci i części ciała, która jest prześwietlana. Ogólnie rzecz biorąc, szanse są bardzo małe - prawdopodobieństwo zachorowania na raka śmiertelnego w wyniku jednego badania TK wynosi około 1 na 2000.
Niektóre narządy są bardziej wrażliwe na promieniowanie niż inne. Promieniowanie bardziej szkodzi komórkom, które szybko rosną i dzielą się. Piersi, płuca, tarczyca i szpik kostny mają szybko dzielące się komórki, więc są bardziej wrażliwe niż inne części ciała, np. mózg.
Prawdopodobieństwo wystąpienia raka jest nieco wyższe u kobiet niż u mężczyzn. Jest ono również wyższe u dzieci, ponieważ ich komórki rosną i dzielą się szybciej niż u dorosłych. Dzieci mają też przed sobą więcej lat, w których mogą zachorować na raka na skutek promieniowania.
Jak możesz się chronić?
Nie trzeba rezygnować z badań tomograficznych. Warto jednak upewnić się, że każda z nich jest potrzebna.
Przed wykonaniem jakiegokolwiek badania obrazowego należy zadać lekarzowi następujące pytania:
-
Dlaczego potrzebuję tego badania?
-
W jaki sposób wpłynie to na moje leczenie?
-
Jakie są zagrożenia?
-
Czy można mnie zdiagnozować za pomocą badania, które nie wykorzystuje promieniowania, takiego jak rezonans magnetyczny lub badanie ultrasonograficzne?
-
W jaki sposób podczas tomografii komputerowej chronione są pozostałe części ciała?
Lekarz powinien zastosować możliwie najmniejszą dawkę promieniowania podczas badania - zwłaszcza jeśli konieczne jest wykonanie kilku badań. Zapytaj, czy technik może osłonić ołowianym fartuchem te części ciała, które nie wymagają badania. Dzięki temu promieniowanie rentgenowskie nie będzie docierać do tych obszarów.
Należy prowadzić rejestr wykonanych badań tomografii komputerowej i innych badań rentgenowskich, aby wiedzieć, jaka dawka promieniowania została naświetlona. Pozwoli to także uniknąć powtarzania badań, które już zostały wykonane.
Zapisz:
-
Rodzaj badania
-
Data wykonania badania
-
Dawka promieniowania, jaką otrzymałeś
-
Nazwa placówki, w której przeprowadzono badanie
Jeśli nadal obawiasz się napromieniowania związanego z tomografią komputerową, zawsze możesz zasięgnąć drugiej opinii. Inny lekarz może zalecić inne możliwości wykonania badania.
