Lekarz wyjaśnia podstawy raka wątroby.
Wątroba nieustannie filtruje krew krążącą w organizmie, przekształcając składniki odżywcze i leki wchłaniane z przewodu pokarmowego w gotowe do użycia związki chemiczne. Wątroba pełni wiele innych ważnych funkcji, takich jak usuwanie toksyn i innych chemicznych produktów odpadowych z krwi i przygotowywanie ich do wydalenia. Ponieważ cała krew w organizmie musi przez nią przepływać, wątroba jest wyjątkowo łatwo dostępna dla komórek nowotworowych przemieszczających się w krwiobiegu.
Wątroba może zostać zaatakowana przez pierwotnego raka wątroby, który powstaje w wątrobie, lub przez raka, który powstaje w innych częściach ciała, a następnie rozprzestrzenia się na wątrobę. Większość nowotworów wątroby ma charakter wtórny lub przerzutowy, co oznacza, że rozpoczął się w innym miejscu w organizmie. Pierwotny rak wątroby, który rozpoczyna się w wątrobie, stanowi około 2% nowotworów w Stanach Zjednoczonych, ale w niektórych krajach nierozwiniętych nawet połowę wszystkich nowotworów. Wynika to głównie z powszechności występowania zapalenia wątroby, wywoływanego przez zakaźne wirusy, które predysponują do zachorowania na raka wątroby. W Stanach Zjednoczonych pierwotny rak wątroby dotyka dwa razy więcej mężczyzn niż kobiet, średnio w wieku 67 lat.
Ponieważ wątroba składa się z kilku różnych typów komórek, może w niej powstawać kilka rodzajów guzów. Niektóre z nich są łagodne (nienowotworowe), a niektóre są nowotworowe i mogą rozprzestrzeniać się na inne części ciała (dawać przerzuty). Nowotwory te mają różne przyczyny i są różnie leczone. Rokowania co do stanu zdrowia lub powrotu do zdrowia zależą od rodzaju guza.
Do najczęstszych łagodnych guzów wątroby należą:
-
Naczyniak
-
Gruczolak wątroby
-
Ogniskowa hiperplazja guzkowa
-
Torbiele
-
Lipoma
-
Fibroma
-
Leiomyoma
Żaden z tych nowotworów nie jest leczony jak rak wątroby. Może zaistnieć konieczność ich chirurgicznego usunięcia, jeśli powodują ból lub krwawienie.
Do nowotworów wątroby należą:
-
Rak wątrobowokomórkowy (HCC)
-
Cholangiocarcinoma (Są to tak naprawdę nowotwory dróg żółciowych. Nie będą one omawiane w tym artykule).
W tym artykule omówiono raka wątrobowokomórkowego. Ważne jest, aby wiedzieć, jaki rodzaj nowotworu wątroby występuje u pacjenta. Informacje na ten temat można uzyskać od lekarza.
Co powoduje raka wątroby?
Pierwotny rak wątroby (rak wątrobowokomórkowy) występuje zwykle w wątrobach uszkodzonych w wyniku wad wrodzonych, nadużywania alkoholu lub przewlekłych zakażeń chorobami, takimi jak wirusowe zapalenie wątroby typu B i C, hemochromatoza (choroba dziedziczna związana ze zbyt dużą ilością żelaza w wątrobie) i marskość wątroby. Ponad połowa osób, u których rozpoznaje się pierwotnego raka wątroby, cierpi na marskość wątroby - bliznowaty stan wątroby, często spowodowany nadużywaniem alkoholu. Wirusowe zapalenie wątroby typu B i C oraz hemochromatoza mogą powodować trwałe uszkodzenia i niewydolność wątroby. Rak wątroby może być również związany z otyłością i stłuszczeniem wątroby.
Z pierwotnym rakiem wątroby związane są różne substancje rakotwórcze, w tym niektóre herbicydy i substancje chemiczne, takie jak chlorek winylu i arsen. Ryzyko zwiększa również palenie tytoniu, zwłaszcza jeśli nadużywa się alkoholu. W grę wchodzą również aflatoksyny, substancje rakotwórcze wytwarzane przez pewien rodzaj pleśni roślinnej. Aflatoksyny mogą zanieczyszczać pszenicę, orzeszki ziemne, ryż, kukurydzę i soję. Inne przyczyny to hormony androgeny i estrogeny oraz barwnik, dawniej stosowany w badaniach medycznych, zwany torotrastem.
Inne czynniki ryzyka raka wątroby mogą obejmować:
-
Twoja płeć.
Mężczyźni są bardziej narażeni na zachorowanie na raka wątrobowokomórkowego niż kobiety.
-
Twoja waga.
Otyłość może zwiększać ryzyko zachorowania na raka wątrobowokomórkowego.
-
Twoja rasa.
W Stanach Zjednoczonych rak wątroby występuje najczęściej u Azjatów i mieszkańców Wysp Pacyfiku.
-
Stosowanie sterydów anabolicznych.
Hormony męskie nadużywane przez sportowców w celu zwiększenia masy mięśniowej mogą nieznacznie zwiększać ryzyko raka wątroby przy długotrwałym stosowaniu.
-
Cukrzyca w wywiadzie.
Badania sugerują istnienie związku między cukrzycą a rakiem wątroby. Wynika to prawdopodobnie z powiązania cukrzycy z chorobą stłuszczeniową wątroby.
-
Wrodzone choroby metaboliczne.
Choroby, które zaburzają normalny metabolizm organizmu, zwiększają ryzyko wystąpienia raka wątroby.
-
Choroby rzadkie.
Badania wykazały związek między rakiem wątroby a niektórymi rzadkimi chorobami, takimi jak niedobór alfa -1-antytrypsyny, tyrozynemia i choroba Wilsona.
