To, kiedy należy wykonać mammografię, zależy od kilku kluczowych czynników - od wieku po czynniki ryzyka. Doctor Magazine wyjaśnia tę kwestię.
Czy nadszedł już czas na pierwszą lub kolejną mammografię? To pytanie może być podchwytliwe.
American Cancer Society twierdzi, że kobiety powinny wykonywać mammografię co roku, począwszy od 45. roku życia. U.S. Preventive Services Task Force twierdzi, że można się wstrzymać do 50. roku życia i że badanie należy wykonywać tylko co dwa lata, natomiast American Congress of Obstetricians and Gynecologists zaleca coroczne przesiewowe badania mammograficzne od 40. roku życia.
Jak więc podjąć decyzję?
Kobiety, u których ryzyko zachorowania na raka piersi jest wyższe, mogą odnieść korzyści z wcześniejszego wykonania tych badań przesiewowych. "Inne kobiety są bardziej narażone na szkodliwe skutki wcześniejszych badań mammograficznych" - mówi dr Karla Kerlikowske, lekarz pierwszego kontaktu, która bada ryzyko raka piersi na Uniwersytecie Kalifornijskim w San Francisco.
Porozmawiaj ze swoim lekarzem, aby zdecydować, co jest dla Ciebie najlepsze, i zastanów się nad następującymi pytaniami:
Co ma z tym wspólnego wiek? Średnie ryzyko zachorowania na raka piersi w ciągu najbliższych 10 lat wzrasta wraz z wiekiem. U 40-letniej kobiety wynosi ono mniej niż 2%. W grupie 100 kobiet, które ukończyły 40 lat, mniej niż dwie z nich zachorują w ciągu najbliższych 10 lat. Około 20% 40-latek ma podwyższone ryzyko" - mówi Kerlikowske. Nie zaleca ona wykonywania mammografii przed 50. rokiem życia kobietom bez innych czynników ryzyka.
W wieku 50 lat ryzyko wynosi nieco ponad 2%. W wieku 60 lat wynosi ono 3,5%. Jak mówi Kerlikowske, rak piersi nie występuje zbyt często u kobiet w wieku 50-59 lat, ale jeśli mammografia wykryje raka piersi, może zmniejszyć ryzyko zgonu. "Kobiety, które odnoszą największe korzyści" - mówi - "są w wieku 60-69 lat. W ich przypadku naciskam nieco bardziej". Prawie 4 na 100 kobiet, które ukończyły 60 lat, zachoruje na raka piersi w ciągu najbliższych 10 lat.
Co z innymi czynnikami ryzyka? Twoje pochodzenie etniczne ma wpływ na szanse zachorowania. Najwyższy wskaźnik zachorowalności na raka piersi występuje u białych kobiet rasy innej niż biała, następnie u Afroamerykanek, Latynosek, rdzennych Amerykanek i Azjatek.
Jeśli już wcześniej chorowałaś na raka piersi, Twoje dalsze ryzyko jest ponadprzeciętne. Jeśli Twoja matka, siostra lub córka chorowała na raka piersi, Twoje szanse są większe.
Choroba częściej rozwija się w piersiach o gęstej strukturze, które zawierają więcej tkanki łącznej i beztłuszczowej niż piersi niezagęszczone. Jedynym sposobem na poznanie gęstości piersi jest badanie mammograficzne.
Jakie ryzyko wiąże się z badaniami przesiewowymi? Każda mammografia może dać wynik, który błędnie wskaże, że jest Pani chora, co może prowadzić do dalszych badań, niepotrzebnego napromieniowania i zbędnego leczenia. Jeśli przez 10 lat co roku wykonuje się badanie mammograficzne, istnieje 50% szans, że w którymś momencie w ciągu tych 10 lat uzyska się wynik fałszywie dodatni. Niektóre kobiety, u których wynik jest fałszywie dodatni, poddawane są w końcu biopsji piersi. Jednak tylko 1 na 4 biopsje okazuje się być rakiem.
Znajdź więcej artykułów, przejrzyj poprzednie wydania i przeczytaj bieżący numer "doctor Magazine".
