Terapie zaburzeń ze spektrum autyzmu są różne, ale ich skuteczność została udowodniona. Która z nich może być odpowiednia dla Twojego dziecka?
Stosowana analiza zachowania (ABA)
Jest to jedna z najszerzej akceptowanych terapii dla dzieci z zaburzeniami ze spektrum autyzmu. Szkolenie ABA jest najbardziej efektywne, jeśli terapię rozpoczyna się, gdy dziecko ma mniej niż 5 lat, choć starsze dzieci z ASD również mogą odnieść korzyści.
ABA pomaga w nauce zachowań społecznych, motorycznych i werbalnych oraz umiejętności rozumowania, a także w radzeniu sobie z trudnymi zachowaniami. Podstawą jest uczenie tych umiejętności poprzez obserwację i pozytywne wzmacnianie.
Aby uzyskać jak najwięcej korzyści z zastosowania analizy zachowania, dziecko potrzebuje intensywnej terapii indywidualnej, trwającej średnio 25 godzin tygodniowo. Wadą tego typu intensywnej terapii jest jej wysoka cena.
Szkolenie ABA jest najbardziej efektywne, jeśli samemu się je przejdzie. W ten sposób można uczyć dziecko i stale wzmacniać pozytywne zachowania. Stosowanie go jest jednak bardzo czasochłonne i wymaga wielu umiejętności.
Pomoże to jednak dziecku uogólnić nabyte umiejętności. Pomoże też zmniejszyć prawdopodobieństwo, że dziecko będzie się angażować w niezdrowe lub negatywne zachowania.
Interwencja Rozwoju Relacji (RDI)
Trening RDI to stosunkowo nowa, zarejestrowana terapia zaburzeń ze spektrum autyzmu. Twórcy terapii uważają, że trening RDI jest najbardziej skuteczny, gdy dzieci rozpoczynają terapię w młodym wieku, ale może być korzystny dla osób w każdym wieku.
Trening RDI ma na celu nauczenie dzieci elastycznego myślenia i nawiązywania relacji społecznych z innymi ludźmi. Zazwyczaj trening RDI rozpoczyna się od pomocy dzieciom w rozwijaniu relacji z rodzicami i innymi członkami rodziny. Jest on bardzo podobny do innych terapii ASD, ponieważ koncentruje się na głównym deficycie zaburzenia - umiejętnościach społecznych i interakcji.
Kluczem do sukcesu jest zaangażowanie rodziców. Rodzice uczą się, jak wykorzystywać wszystkie okazje do nauki. Momenty te są szansą na zaangażowanie dziecka i budowanie bardziej odpowiednich umiejętności społecznych.
Ponieważ szkolenie RDI jest stosunkowo nowe, nie ma zbyt wielu dowodów klinicznych potwierdzających jego skuteczność. Jednak badania przeprowadzone przez twórców programu wykazały znaczącą poprawę u dzieci, u których zastosowano RDI.
Aby zapewnić dziecku szkolenie RDI, należy poświęcić czas na warsztaty lub oglądanie filmów, aby dowiedzieć się, jak zapewnić dziecku skuteczny program interwencyjny. Taki instruktaż może być czasochłonny i kosztowny.
Należy również zobowiązać się do regularnej komunikacji z certyfikowanym konsultantem programu RDI, co obejmuje regularne nagrywanie na wideo interakcji z dzieckiem.
Integracja sensoryczna i pokrewne terapie
Wiele dzieci z ASD ma problemy sensoryczne. Niektóre z nich są nadmiernie wrażliwe na bodźce takie jak światło, hałas czy dotyk. Inne nie są wystarczająco wrażliwe.
Istnieje wiele terapii, które okazały się skuteczne w leczeniu dzieci z zaburzeniami ze spektrum autyzmu. Chociaż terapie te mogą być pomocne, nie ma naukowych dowodów na to, że terapie sensoryczne są skuteczne w leczeniu tego zaburzenia.
Terapeuci wykwalifikowani w prowadzeniu terapii sensorycznej dla dzieci z ASD pracują z dzieckiem jeden na jeden. Celem jest pomoc w regulowaniu reakcji dziecka na bodźce zewnętrzne.
Na przykład, jeśli dziecko jest nadwrażliwe na dotyk, terapeuta z czasem stara się je odczulić. Terapeuta może mocno głaskać skórę dziecka tkaninami o różnej fakturze, aby przyzwyczaić je do tych doznań.
Terapeuta dąży do tego, by zajęcia były dla dziecka przyjemne i przypominały zabawę. W ten sposób terapia sensoryczna nie staje się dla niego przytłaczająca. Dziecko nie jest do niczego zmuszane, ale terapeuta przesuwa jego granice, aby pomóc mu w rozwoju.
Różne terapie sensoryczne mogą być stosowane do rozwiązywania różnych problemów dzieci z ASD. Na przykład obracanie się na krześle może zmniejszyć nadpobudliwość u niektórych dzieci. Inne terapie sensoryczne to huśtanie, terapia wibracyjna i ćwiczenia aerobowe.
Konieczne może być eksperymentowanie z różnymi metodami terapii z udziałem terapeuty dziecka w celu ustalenia, które z nich pomagają dziecku w osiągnięciu lepszych wyników. Wskazówek może udzielić także pediatra rozwojowy lub neurolog.
