To, co wygląda jak ADHD, może być próbą poradzenia sobie z zaburzeniami przetwarzania sensorycznego przez Twoje dziecko. Jak można to odróżnić?
Zastanawiasz się: Czy moje dziecko ma ADHD? Być może nie. To, co widzisz, może być zaburzeniem przetwarzania sensorycznego, czyli SPD. Ważne jest, aby wiedzieć, że w przeciwieństwie do ADHD, SPD nie znajduje się w książce, której psychiatrzy używają do klasyfikowania problemów zdrowia psychicznego (DSM-5) lub kodowania używanego do klasyfikowania chorób (ICD-10), więc nie można go "zdiagnozować". Jednak zrozumienie tego, co się dzieje, pozwoli tobie i twojemu lekarzowi lepiej zrozumieć, jak pomóc dziecku.
Podobne objawy
Oba zaburzenia powodują, że jesteś niespokojny i nie możesz się skoncentrować. Możesz mieć również trudności z kontrolowaniem swoich emocji. Dzieci mogą mieć częste napady lęku. Są niespokojne i mogą zachowywać się dziwnie w sytuacjach społecznych.
Osoby z ADHD i SPD często mówią, że nie potrafią "wyłączyć" swojego mózgu.
Różnice
SPD ma miejsce wtedy, gdy mózg nie radzi sobie prawidłowo z informacjami docierającymi ze zmysłów ciała. To, co "normalne", może kogoś z SPD zranić lub przytłoczyć. Dotknięcie metki z ubrania może sprawić, że osoba ta krzyknie z bólu. Osoba taka może zasłonić oczy, gdy włączy się światło. Tekstura i smak jedzenia mogą być dla nich bardzo ważne. Wyjście do restauracji może być dla nich koszmarem.
Inni mogą mieć odwrotny problem - zbyt mało bodźców. Mogą mieć wysoki próg bólu i nie zdawać sobie sprawy, że znajdują się w niebezpiecznej sytuacji, na przykład zbyt blisko palnika kuchenki. Mogą chcieć dotykać, nawet jeśli nie jest to właściwe, mogą sprawiać wrażenie niezdarnych lub głośnych.
Z drugiej strony, w przypadku ADHD chodzi raczej o skupienie uwagi i kontrolowanie zachowań impulsywnych. Dziecko z ADHD może mieć problemy z nauką lub być uzdolnione. Nie potrafi usiedzieć w miejscu i może być zawsze w ruchu. Może dużo marzyć, zapominać lub gubić rzeczy, a także zbyt dużo mówić.
Diagnoza
Ustalenie, czy dziecko ma ADHD czy SPD, jest często trudne, ponieważ według jednego z badań 40% dzieci, u których wystąpiły objawy ADHD lub SPD, miało objawy obu tych zaburzeń. Dzieci z SPD mogą przyjmować zachowania przypominające ADHD, aby chronić się przed nimi lub poczuć się lepiej.
Porozmawiaj ze swoim pediatrą o tym, co robi Twoje dziecko, kiedy to się zaczęło, kiedy ma tendencję do powtarzania się i czy jest coś, co może pomóc. Być może pediatra będzie chciał, aby dziecko zgłosiło się do specjalisty.
Leczenie
Leki, takie jak leki pobudzające na bazie amfetaminy (Adderall, Adderall XR itp.) oraz leki pobudzające na bazie metylofenidatu (Concerta, Ritalin itp.), pozwalają dzieciom z ADHD skoncentrować się i nie odgrywać się w sytuacjach społecznych. Mogą one zmniejszać impulsywność u dzieci z SPD, ale czasami mogą powodować, że dzieci skupiają się na bodźcach sensorycznych, które je przytłaczają.
Terapia behawioralna może nauczyć dziecko z ADHD lub SPD, jak lepiej dogadywać się z innymi członkami rodziny i w szkole. Dziecko może nauczyć się, jak wyrażać swoje uczucia w sposób, który nie powoduje problemów.
Terapia i coaching mogą także pomóc dzieciom z ADHD stać się bardziej zorganizowanymi i lepiej zarządzać swoim czasem. Czasami rodzice również przechodzą szkolenia.
Leczenie SPD może obejmować terapię zajęciową, która może pomóc dziecku przyzwyczaić się do stymulacji sensorycznej. Może to obejmować takie czynności, jak skakanie do dołu z piłką, chodzenie boso lub uderzanie o wyściełaną ścianę.
