Szczepionka przeciwko ospie wietrznej zapobiega ospie wietrznej. Dla większości osób jest ona bezpieczna i skuteczna. Większość ludzi doświadcza normalnych, zazwyczaj łagodnych reakcji na szczepionkę, które wskazują, że zaczyna ona działać. U niektórych osób mogą wystąpić reakcje, które wymagają pomocy medycznej.
Choroba została uznana za wyeliminowaną na całym świecie pod koniec lat siedemdziesiątych. Jednak wirus ospy prawdziwej może być wykorzystywany jako broń biologiczna, a dla osób, które mogą zetknąć się z tym czynnikiem, dostępna jest szczepionka.
Normalne, zazwyczaj łagodne reakcje na szczepionkę przeciwko ospie wietrznej
Te reakcje na szczepionkę przeciwko ospie wietrznej zazwyczaj ustępują bez leczenia:
-
Ramię może być obolałe i zaczerwienione w miejscu podania szczepionki.
-
Gruczoły w pachach mogą stać się duże i obolałe.
-
Osoba zaszczepiona może mieć niską gorączkę.
-
1 z 3 osób może czuć się na tyle źle, że opuści pracę, szkołę, zajęcia rekreacyjne lub mieć problemy ze snem.
Poważne reakcje na szczepionkę przeciwko ospie wietrznej
W przeszłości u około 1000 osób na każdy 1 milion zaszczepionych po raz pierwszy szczepionką przeciwko ospie wietrznej wystąpiły reakcje, które choć nie zagrażały życiu, były poważne. Reakcje te mogą wymagać pomocy medycznej:
-
Wysypka poszczepienna lub ognisko odleżyn ograniczone do jednego obszaru. Jest to przypadkowe rozprzestrzenienie się wirusa vaccinia spowodowane dotknięciem miejsca szczepienia, a następnie dotknięciem innej części ciała lub innej osoby. Zwykle występuje na genitaliach lub twarzy, w tym na oczach, gdzie może uszkodzić wzrok lub doprowadzić do ślepoty. Umycie rąk wodą z mydłem po dotknięciu miejsca szczepienia pomoże temu zapobiec.
-
Rozległa wysypka poszczepienna. Wirus rozprzestrzenia się z miejsca szczepienia poprzez krew. Odleżyny pojawiają się na częściach ciała oddalonych od miejsca szczepienia (vaccinia uogólniona).
-
Wysypka toksyczna lub alergiczna w odpowiedzi na szczepionkę, która może przybierać różne formy (rumień wielopostaciowy).
Zagrażające życiu reakcje na szczepionkę przeciwko ospie wietrznej
Rzadko zdarzają się bardzo złe reakcje na szczepionkę przeciwko ospie. W przeszłości od 14 do 52 osób na 1 milion osób zaszczepionych po raz pierwszy doświadczyło potencjalnie zagrażających życiu reakcji. Reakcje te wymagają natychmiastowej pomocy medycznej:
-
Eczema vaccinatum. Poważne wysypki skórne spowodowane rozległym zakażeniem skóry u osób z takimi chorobami skóry jak egzema lub atopowe zapalenie skóry.
-
Postępująca vaccinia (lub vaccinia necrosum). Trwające zakażenie skóry z niszczeniem tkanek, często prowadzące do śmierci.
-
Poszczepienne zapalenie mózgu. Zapalenie mózgu.
Osoby z pewnymi schorzeniami -- w tym osoby z osłabionym układem odpornościowym lub niektórymi schorzeniami skóry -- są bardziej narażone na wystąpienie tych reakcji i nie powinny otrzymać szczepionki przeciwko ospie, chyba że były narażone na ospę.
Na podstawie dotychczasowych doświadczeń szacuje się, że od jednej do dwóch osób na każdy milion zaszczepionych może umrzeć w wyniku zagrażających życiu reakcji na szczepionkę przeciwko ospie.
Masowy program Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) wymazał wszystkie znane wirusy ospy z powierzchni ziemi w 1977 roku, z wyjątkiem próbek, które niektóre rządy zachowały do celów badawczych. Stany Zjednoczone przestały podawać szczepionkę przeciwko ospie w 1972 roku. W 1980 roku WHO zaleciła, aby wszystkie kraje zaprzestały szczepień przeciwko ospie. Jako środek zapobiegawczy przed ewentualnym narażeniem na ospę, lek tecovirimat (TPOXX) został zatwierdzony do leczenia objawów ospy.
