Lekarz wyjaśnia, co należy wiedzieć o odrze, w tym o jej objawach, sposobach rozprzestrzeniania się i szczepionce MMR.
Odra jest chorobą układu oddechowego wywoływaną przez wirus. Może powodować zagrażające życiu powikłania. CDC nazywa ją "najbardziej śmiertelną spośród wszystkich dziecięcych chorób przebiegających z wysypką lub gorączką".
Choroba ta łatwo się rozprzestrzenia, ale można jej zapobiec dzięki szczepionce MMR (measles-mumps-rubella). CDC zaleca, aby wszystkie dzieci, a także niektórzy dorośli, otrzymali szczepionkę MMR.
W 2000 r. USA ogłosiły, że odra została wyeliminowana z kraju, ale od tego czasu pojawiały się ogniska tej choroby i nadal jest ona powszechna w innych krajach.
Jakie są pierwsze objawy i jak szybko się pojawiają?
Najpierw pojawia się gorączka, kaszel, katar i zaczerwienione oczy. W ciągu kilku dni na twarzy pojawia się czerwona wysypka, która może rozprzestrzenić się na resztę ciała. Jeśli zauważysz te objawy, natychmiast powiadom lekarza.
Jakie są możliwe powikłania?
W wyniku zachorowania na odrę może dojść do biegunki i zapalenia ucha, które może prowadzić do utraty słuchu.
Zapalenie płuc i obrzęk mózgu to inne potencjalne powikłania. Według szacunków CDC około 1 lub 2 z każdych 1 000 dzieci chorych na odrę umiera z tego powodu.
W jaki sposób i jak łatwo rozprzestrzenia się odra?
Odrą można zarazić się od każdego, kto na nią choruje. Jeśli nie jesteś odporny, możesz się nią zarazić, jeśli przebywasz w pobliżu osoby chorej, ponieważ wirus rozprzestrzenia się bardzo łatwo.
Wystarczy kaszel lub kichnięcie osoby zarażonej, aby wirus odry przedostał się do powietrza, gdzie można go wdychać. Wirus może rozprzestrzeniać się na 4 dni przed pojawieniem się wysypki i przez 4 dni po wystąpieniu wysypki. Wirus może przetrwać do 2 godzin na powierzchni lub w powietrzu. Można się nim zarazić, dotykając zakażonej powierzchni, a następnie ust, nosa lub oczu.
Odra jest tak zaraźliwa, że 90% osób, które nie są odporne, zachoruje, jeśli znajdzie się w pobliżu osoby chorej na tę chorobę.
Jak zapobiegać odrze?
To proste: zaszczepić się.
Otrzymuje się dwie dawki szczepionki MMR. Dzieci zazwyczaj otrzymują pierwszą dawkę w wieku 12 miesięcy, a drugą przed pójściem do przedszkola. Jeśli jednak dziecko ma mniej niż 12 miesięcy i podróżuje w rejon, w którym odra jest powszechna, pierwszą dawkę można podać w wieku 9 miesięcy, a drugą w wieku 12 miesięcy.
Na swojej stronie internetowej CDC nazywa szczepionkę "bardzo skuteczną" i stwierdza, że "jedna dawka jest w około 93% skuteczna w zapobieganiu odrze, a dwie dawki w około 97%".
Przed rozpoczęciem programu szczepień na odrę chorowały w USA 3-4 miliony osób rocznie, a 400-500 z nich umierało - szacuje CDC.
Czy dorośli potrzebują szczepionki MMR?
Jeśli otrzymałeś dwie dawki w dzieciństwie, jesteś objęty szczepieniami do końca życia. Nie potrzebujesz dawki przypominającej.
Jeśli nie byłeś szczepiony, możesz tego potrzebować. "Ogólnie rzecz biorąc, każda osoba w wieku 18 lat lub starsza, która urodziła się po 1956 r., powinna otrzymać co najmniej jedną dawkę szczepionki MMR, chyba że może wykazać, że była szczepiona lub chorowała na wszystkie trzy choroby [odrę, świnkę i różyczkę]" - czytamy na stronie internetowej CDC.
Kobiety w ciąży powinny zaszczepić się dopiero po urodzeniu dziecka. Osoby uczulone na składniki szczepionki również nie powinny jej przyjmować.
Nie jesteś pewien? Zapytaj swojego lekarza.
Jeśli uważasz, że byłeś narażony na zachorowanie na odrę, a nie byłeś szczepiony, czy nadal możesz otrzymać szczepionkę?
Tak, ale aby szczepionka była skuteczna, należy ją przyjąć w ciągu 72 godzin od kontaktu z chorym.