Starożytne DNA wskazuje na początki opryszczki w jamie ustnej
Cara Murez HealthDay Reporter
Reporterka HealthDay
THURSDAY, July 28, 2022 (HealthDay News) -- Podczas gdy wirus opryszczki, który powoduje owrzodzenia warg, jest dziś powszechny, naukowcom trudno było znaleźć jego ślady wśród starożytnych szczątków.
Teraz badacze donoszą, że po raz pierwszy odkryli i zsekwencjonowali cztery starożytne genomy wirusa opryszczki.
Co znaleźli?
Okazuje się, że większość przypadków opryszczki w czasach starożytnych mogła być przekazywana "pionowo", od zakażonej matki do noworodka, a nie przez pocałunek, zwyczaj ten po raz pierwszy zaobserwowano w Azji Południowej, który mógł później migrować do Europy.
"Świat obserwował jak COVID-19 mutuje w szybkim tempie w ciągu tygodni i miesięcy. Wirus taki jak opryszczka ewoluuje w znacznie większej skali czasowej" - wyjaśniła współautorka badania dr Charlotte Houldcroft z wydziału genetyki Uniwersytetu w Cambridge w Anglii.
"Opryszczka twarzy ukrywa się w swoim żywicielu przez całe życie i przenosi się tylko przez kontakt oralny, więc mutacje zachodzą powoli przez wieki i tysiąclecia. Musimy przeprowadzić głębokie badania czasowe, aby zrozumieć, jak ewoluują wirusy DNA takie jak ten" - powiedział Houldcroft w komunikacie prasowym Cambridge. "Wcześniej dane genetyczne dotyczące opryszczki sięgały tylko do 1925 roku".
Szczep wirusa herpes simplex-1 (HSV-1), współczesna opryszczka na twarzy, która zaraża 3,7 miliarda ludzi na całym świecie, po raz pierwszy pojawił się około 5000 lat temu, po migracjach epoki brązu do Europy ze stepowych pastwisk Eurazji, powiedzieli naukowcy. Ale opryszczka ma historię sięgającą milionów lat i zaraża wiele gatunków.
"Prześwietliliśmy starożytne próbki DNA z około 3000 znalezisk archeologicznych i otrzymaliśmy tylko cztery trafienia opryszczki" - powiedziała współprowadząca badania dr Meriam Guellil, z Instytutu Genomiki Uniwersytetu w Tartu w Estonii.
Naukowcy wyodrębnili wirusowe DNA z korzeni zębów zakażonych osób. Opryszczka często pojawia się podczas infekcji jamy ustnej, a wśród tych starożytnych zwłok były dwie osoby z chorobami dziąseł i jedna, która paliła tytoń.
Osoby te żyły w różnych okresach w ciągu tysiąca lat. Wśród nich znalazł się dorosły mężczyzna wydobyty w rosyjskim regionie Ural. Żył on w epoce żelaza, około 1500 lat temu.
Kolejne dwie próbki znaleziono w pobliżu Cambridge. Była to kobieta z wczesnego anglosaskiego cmentarza kilka mil na południe od miasta, datowana na VI-VII wiek. Druga to młody dorosły mężczyzna z końca XIV wieku. Został pochowany na terenie średniowiecznego szpitala charytatywnego w Cambridge i cierpiał na to, co badacze nazwali "przerażającymi" ropniami zębów.
Czwarta próbka pochodziła od młodego dorosłego mężczyzny wykopanego w Holandii. Badacze byli w stanie przypuszczać, że był on zagorzałym palaczem glinianej fajki, najprawdopodobniej zmasakrowanym przez francuski atak na jego wioskę nad brzegiem Renu w 1672 roku.
"Porównując starożytne DNA z próbkami opryszczki z XX wieku, byliśmy w stanie przeanalizować różnice i oszacować tempo mutacji, a w konsekwencji linię czasową ewolucji wirusa" - powiedziała współprowadząca badania dr Lucy van Dorp, z University College London's Genetics Institute.
Według współautorki badań, dr Christiany Scheib, "każdy gatunek naczelnych ma jakąś formę opryszczki, więc zakładamy, że jest ona z nami od czasu, gdy nasz gatunek opuścił Afrykę." Scheib jest pracownikiem naukowym w St John's College, University of Cambridge i szefem laboratorium Ancient DNA na Uniwersytecie w Tartu.
"Jednak około 5000 lat temu wydarzyło się coś, co pozwoliło jednemu szczepowi opryszczki wyprzedzić wszystkie inne, być może wzrost transmisji, który mógł być związany z całowaniem" - zauważył Scheib.
Światowa Organizacja Zdrowia szacuje, że dwie trzecie światowej populacji poniżej 50. roku życia nosi obecnie HSV-1. Choć jest on głównie niekomfortowy, może być niebezpieczny w połączeniu z sepsą lub COVID-19.
"Tylko próbki genetyczne, które mają setki, a nawet tysiące lat, pozwolą nam zrozumieć, jak wirusy DNA, takie jak opryszczka i małpia ospa, a także nasze własne systemy odpornościowe, dostosowują się w odpowiedzi na siebie" - powiedział Houldcroft.
Zespół badawczy ma nadzieję zbadać jeszcze wcześniejsze infekcje. "Opryszczka neandertalska to moja następna góra do zdobycia" - powiedział Scheib.
Ustalenia zostały opublikowane 27 lipca w czasopiśmie Science Advances .
Więcej informacji
Światowa Organizacja Zdrowia ma więcej na temat opryszczki.
