Z archiwum lekarza
Od czasu poddania się operacji ominięcia żołądka w marcu tego roku, Janice, przyznana zakupoholiczka, nie robiła zbyt wielu zakupów. "Nie mam się w co ubrać, ale tak szybko przechodzi się przez tyle rozmiarów, że nie ma sensu robić zakupów".
Nie żeby ta emerytowana nauczycielka sztuki z West Bloomfield, Mich. narzekała. Janice zrzuciła 70 funtów od czasu operacji ominięcia żołądka i nie przyjmuje już prawie żadnych leków, które brała przed utratą wagi, w tym leków na astmę.
Podobnie jak coraz większa liczba Amerykanów (w tym tak znani ludzie jak pogodynka Al Roker i piosenkarka Carnie Wilson), Janice zdecydowała się na operację ominięcia żołądka, aby schudnąć i żyć dłużej i zdrowiej.
Nie żałuje.
I pomimo faktu, że jest to poważna operacja obejmująca cały szereg często trudnych zmian w stylu życia oraz możliwość przeprowadzenia kolejnych operacji, większość ludzi zrobiłaby to ponownie - w ciągu minuty. W sumie, byli pacjenci po operacji ominięcia żołądka są średnio o 100 funtów lżejsi, bardziej aktywni, czują się lepiej i biorą znacznie mniej - jeśli w ogóle - leków na powikłania otyłości, w tym cukrzycę, astmę, wysokie ciśnienie krwi i bezdech senny.
"Żałuję tylko, że nie zrobiłam tego wcześniej" - mówi Janice.
Według New York Timesa, liczba zabiegów chirurgii odchudzającej wzrosła w zeszłym roku o 40%, a w całym kraju wykonano ich 80 000. A statystyki Amerykańskiego Towarzystwa Chirurgii Bariatrycznej przewidują, że w 2003 roku zostanie wykonanych ponad 103 000 takich operacji. Dla porównania, w 1998 roku było ich mniej niż 26,000, a w 1993 roku liczba ta wynosiła zaledwie 17,000.
Operacja bypassu żołądkowego polega na zmniejszeniu rozmiaru żołądka poprzez zamknięcie jego większej części i utworzenie małego woreczka wielkości kciuka na jego szczycie, a także ominięcie części jelita cienkiego w celu zmniejszenia ilości kalorii i składników odżywczych wchłanianych z pożywienia.
Realne zagrożenia.
Jedno jest pewne, operacja ominięcia żołądka nie zawsze jest łatwa i bezpieczna. Wskaźnik zgonów zbliża się do 1%, co oznacza, że nawet 400 osób może umrzeć w wyniku zabiegu rocznie. Aż 20% pacjentów potrzebuje dodatkowej operacji, aby naprawić komplikacje, takie jak przepukliny brzuszne. Z powodu złego wchłaniania w skróconym przewodzie pokarmowym w procedurach takich jak bypass jejunoilealny, około 30% pacjentów rozwija warunki wynikające z niedożywienia, takie jak anemia i osteoporoza, zgodnie z National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases.
"Istnieją natychmiastowe i długoterminowe problemy po operacji", mówi C. Daniel Smith, MD, szef chirurgii ogólnej i dyrektor Emory Bariatrics w Emory University School of Medicine w Atlancie. "Bezpośrednią kwestią jest ból i cierpienie związane z operacją oraz ryzyko, ponieważ jest to poważna operacja i istnieje ryzyko znacznych powikłań -- nawet śmierci", mówi lekarzowi. Jest to również kosztowne i często nie jest pokrywane przez ubezpieczenie.
"W dłuższej perspektywie, plusem jest to, że warunki medyczne związane z wagą ustąpią, ale minusem jest to, że zmiana sposobu jedzenia jest trwała. To nie jest coś, co można wypróbować przez trzy do sześciu miesięcy" - podkreśla Smith.
Wszyscy kandydaci muszą przejść dość obszerną ocenę przedoperacyjną, obejmującą zgodę na operację, ocenę psychologicznych predyspozycji do operacji odchudzającej, poradnictwo żywieniowe, a w niektórych placówkach kandydaci przystępują do testu, który ma wykazać pełne zrozumienie zmian stylu życia i tego, co będą one oznaczać po operacji odchudzającej.
Nie jest to magiczna kula.
Jacqueline Odom, doktor psychologii w Beaumont Weight Control Center w Royal Oak, Mich. ocenia pacjentów, którzy są na drodze do operacji odchudzającej, aby upewnić się, że są gotowi na ten krok i poradzić sobie z życiem po nim.
"Wiele osób chce magicznej kuli i naprawdę nie rozumie, co jest zaangażowane", mówi lekarzowi.
Nowy żołądek wymaga kilku drobnych, bogatych w składniki odżywcze posiłków dziennie uzupełnionych o dodatkowe witaminy i minerały. Jedzenie zbyt dużych ilości pokarmów lub rozkoszowanie się bogatymi, słodkimi lub smażonymi potrawami może przeciążyć woreczek i spowodować "dumping" - termin używany do opisania potów, dreszczy i mdłości, które są wynikiem wypełnienia woreczka i przelania się pokarmu prosto do jelita cienkiego.
Proces ponownego karmienia zaczyna się od dostania się do białka, ponieważ to naprawi komórki i pomoże im wyleczyć się po operacji. "Na początku stosujemy płynne odżywki białkowe, następnie pokarmy przecierowe, potem miękkie, jak jajecznica, a w końcu przechodzimy na inne pokarmy" - mówi Odom.
"To nie jest efektowne", mówi. "Musisz przeżuwać swoje jedzenie dokładniej niż kiedykolwiek i naprawdę emulgować je. Musisz jeść bardzo powoli i w małych porcjach".
Emory's Smith dodaje: "Objętość żywności, którą mogą jeść i rodzaje żywności, które mogą jeść, zmienia się dramatycznie. I są pośrednie zmiany otaczające jedzenie. Wiele osób, które jedzą z powodów społecznych, ma znaczące zmiany w relacjach interpersonalnych."
Na początek, Odom mówi lekarzowi, są zmiany chemiczne, które powodują utratę apetytu. Hormon grelina zmniejsza się u pacjentów po operacji ominięcia żołądka. To przyczynia się do spadku apetytu, co pomaga ludziom nie łaknąć pokarmów, które kiedyś.
Jednak, jak dodaje, większość pacjentów zgłasza, że to się stabilizuje i że ich chęć na jedzenie zaczyna wracać w ciągu sześciu do dziewięciu miesięcy.
Trzy miesiące po operacji Kathy, 43-letnia specjalistka od domowej opieki zdrowotnej w Watervliet, Mich. je według wskazówek zegara.
"Jesteś na naprawdę surowym reżimie jedzenia sześć razy dziennie", mówi. Ale "nie mam ochoty na jedzenie".
Janice zgadza się z tym: "Kiedy rozmawiamy o wyjściu na posiłek, zawsze rezygnuję z wyboru miejsca, do którego idziemy, bo naprawdę nie robi mi to żadnej różnicy".
Anita, 44-letnia matka dwójki dzieci z Dearborn, Mich., która przeszła operację ominięcia żołądka w lutym 2002 roku i od tego czasu schudła 132 kilogramy, wie z pierwszej ręki, że apetyt rzeczywiście wraca.
"W moim przypadku apetyt powrócił, ponieważ mam tendencję do emocjonalnego jedzenia i nawet jeśli nie mogę jeść tak dużo, powody, dla których jem, nadal istnieją" - mówi. "Nadal poddaję się emocjonalnym zachciankom, ale nie w takim stopniu, jak wcześniej".
Smith mówi, że nowy żołądek ostatecznie rozciągnie się do rozmiaru piłki tenisowej. "Mówię moim pacjentom, że nigdy nie mogą zjeść więcej niż równowartość piłki tenisowej na siedząco, a jeśli zjedzą więcej, będą nieszczęśliwi" - mówi.
Słodycze, w każdej ilości, mogą również sprawić, że wielu pacjentów będzie chorować, mówi Smith.
Elena (nie jest to jej prawdziwe imię), lat 57, była nauczycielka z Racine w stanie Wis, która zeszła o pięć rozmiarów od czasu poddania się operacji ominięcia żołądka na początku kwietnia 2003 roku, mówi, że to ją denerwuje. "Nie chcę być chora i wciąż zdarzają się epizody żołądkowe od jedzenia niewłaściwych rzeczy lub właściwych rzeczy w niewłaściwej ilości".
Więcej operacji?
Operacja utraty wagi nie jest ostatnią operacją, której poddają się ludzie - nie przez długi czas, mówi Lawrence Reed, MD, chirurg plastyczny z Nowego Jorku. "Chirurgia postbariatryczna jest bardzo ważną częścią rehabilitacji", mówi lekarzowi.
Reed mówi, że zazwyczaj wykonuje serię zabiegów w trzech etapach po operacji odchudzającej, zaczynając od liftingu dolnej części ciała, "który poprawi brzuszek, uda, pośladki i plecy."
Następnie, kilka miesięcy później, "pacjent przejdzie lifting piersi i kompletną rekonstrukcję wewnętrznej strony ud, ponieważ tylko część z nich uzyskuję dzięki liftingowi dolnej części ciała, a następnie miesiące później robimy twarz, szyję i ramiona", mówi. "Rozbijasz to, ponieważ nie jest bezpieczne robienie wszystkiego na raz".
Operacje uzupełniające są zwykle wykonywane około 12 do 18 miesięcy po operacji, gdy pacjent stracił całą swoją wagę i dostosował się do zmian w stylu życia, mówi Smith. Niektórzy mogą zdecydować się na wykonanie plastyki brzucha, jeśli nadmiar zwisającej skóry ogranicza ich zdolność do bycia tak aktywnymi, jak chcą, ponieważ zwisa wszędzie.
Kathy mówi, że "nie byłam aż tak idealistyczna, ale mój chirurg powiedział, że będziesz musiała mieć potem operację plastyczną, a ja powiedziałam 'Jestem teraz zwiotczała, workowata i obwisła - nie robię tego, żeby być modelką w stroju kąpielowym, robię to, żeby odzyskać swoje życie'".
Elena mówi, że planuje kolejne operacje po osiągnięciu swojej docelowej wagi i utrzymaniu jej przez określoną ilość miesięcy. "Myślę, brzuszek, piersi i górne ramiona" - mówi.
Ponownie ukształtowane ciało może nie oznaczać ponownie ukształtowanego życia.
"Jeśli masz kiepskie małżeństwo przed operacją, będziesz miał kiepskie małżeństwo po operacji" - mówi Odom, odnosząc się do kwestii, że wiele osób zakłada, że zmiana kształtu ciała zmieni ich życie.
Anita zgadza się z tym. "Rzeczywiście czuję się znacznie lepiej, fizycznie i emocjonalnie, ale niektóre problemy, o których myślałam, że znikną wraz z nadwagą, nie zniknęły" - przyznaje. Mianowicie niepokój. "Myślałam, że mój niepokój wynika z wagi, a teraz nadal go mam" - mówi.
Czy Anita zrobiłaby to jeszcze raz?
"Gdybyś zapytał mnie zaraz po operacji, nie jestem pewna, co bym powiedziała, ponieważ mój powrót do zdrowia był szorstki fizycznie i emocjonalnie. Dużo wymiotowałam, miałam mdłości i wiedziałam, że sama to sobie zrobiłam" - mówi. Ale teraz, prawie dwa lata później, czuje się o wiele lepiej ze swoją decyzją i cieszy się nowym życiem i ciałem w pełni.
