Beta-karoten jest karotenoidem, jednym z grupy pigmentów roślinnych znanych z działania antyoksydacyjnego i innych. Jest to substancja w roślinach, która jest szybko przekształcana w witaminę A wewnątrz organizmu. Beta-karoten jest często uważany za formę samej witaminy A. Posiadanie normalnego poziomu witaminy A jest kluczowe dla dobrego widzenia, silnej odporności i ogólnego stanu zdrowia.
Dlaczego ludzie przyjmują beta-karoten?
Beta-karoten stał się popularny częściowo dlatego, że jest antyoksydantem - substancją, która może chronić komórki przed uszkodzeniami. Wiele badań wskazuje, że ludzie, którzy jedzą dużo owoców i warzyw bogatych w beta-karoten oraz inne witaminy i minerały, mają niższe ryzyko wystąpienia niektórych nowotworów i chorób serca. Jednak jak dotąd badania nie wykazały, że suplementy beta-karotenu mają takie same korzyści zdrowotne jak żywność.
Suplementy beta-karotenu może pomóc ludziom z określonymi problemami zdrowotnymi. Suplementy mogą być stosowane u kogoś z wyraźnym niedoborem witaminy A. Mogą one również pomóc osobom z genetycznym schorzeniem protoporfirii erytropoetycznej (EPP). Oba schorzenia są rzadkie.
Jaką ilość beta-karotenu należy przyjmować?
Podczas gdy istnieje zalecane spożycie (RDA) dla witaminy A, nie ma RDA dla beta-karotenu. W badaniach stosowano dawki w zakresie od 15 do 180 miligramów dziennie.
Nie ma ustalonego tolerowanego górnego poziomu spożycia (UL) dla beta-karotenu. Jednak wysokie dawki lub długotrwałe stosowanie może być niebezpieczne.
Czy można uzyskać beta-karoten naturalnie z żywności?
American Heart Association sugeruje, aby uzyskać beta-karoten (i inne przeciwutleniacze) z żywności, a nie suplementów. Dobre źródła żywnościowe beta-karotenu obejmują:
-
Marchewki
-
Słodkie ziemniaki
-
Kabaczek zimowy
-
Szpinak i jarmuż
-
Owoce takie jak kantalupa i morele
Badania sugerują, że poziom beta-karotenu może zmniejszyć się w niektórych owocach i warzywach, takich jak groszek i marchew, gdy są one zamrożone.
Jakie są zagrożenia związane z przyjmowaniem beta-karotenu?
-
Działania niepożądane.
Beta-karoten przyjmowany w ilościach spotykanych w żywności ma niewiele skutków ubocznych. W dużych ilościach, takich jak w soku z marchwi, może zmienić kolor skóry na żółtawy lub pomarańczowy. Jest to przejściowe i nieszkodliwe.
-
Ryzyko.
Podczas gdy ich korzyści są ogólnie niejasne, suplementy beta-karotenu wydają się mieć poważne ryzyko. Osoby, które palą lub były narażone na kontakt z azbestem nie powinny stosować suplementów beta-karotenu. Nawet niskie dawki zostały powiązane ze zwiększonym ryzykiem raka, chorób serca i śmierci w tych dwóch grupach osób. Nadmierne spożycie alkoholu w połączeniu z suplementami beta-karotenu może zwiększyć ryzyko wystąpienia chorób wątroby i raka. W dużych dawkach witamina A, a przypuszczalnie także beta-karoten, może być toksyczna dla wątroby.
-
Interakcje.
Jeśli przyjmujesz regularnie jakieś leki, zapytaj lekarza, czy suplementy beta-karotenu są bezpieczne. Mogą one wchodzić w interakcje z lekami na cholesterol i innymi lekami.
Ze względu na brak dowodów na temat ich bezpieczeństwa, dzieci lub kobiety w ciąży lub karmiące piersią powinny przyjmować suplementy beta-karotenu tylko wtedy, gdy zalecą to ich lekarze.
