Samookaleczenia jako sposób na samouspokojenie
Amanda (nie jest to jej prawdziwe imię) czuła się przytłoczona. Jej rodzice byli pochłonięci troskami finansowymi. Jej nauczyciel algebry zadał mnóstwo prac domowych. A jej najlepsza przyjaciółka nie odzywała się do niej z powodu bójki, którą miały kilka dni wcześniej. Amanda czuła się samotna i przerażona. Po szczególnie trudnym egzaminie z algebry miała wrażenie, że jej świat się zawala. Wbiegła do toalety dla dziewcząt, podwinęła rękaw i paznokciami przecięła lewą rękę tak mocno, jak tylko mogła. Pojawiła się krew, ale nadal się drapała i cięła. W jej umyśle, samookaleczenie było jedynym sposobem, w jaki mogła sobie poradzić z całym radzeniem sobie ze stresem.
Kilka minut później jej uczucia beznadziejności ustąpiły. A samookaleczanie stopniowo stało się rytuałem: za każdym razem, gdy Amanda znajdowała się w stresującej lub niekomfortowej sytuacji, "uwalniała" złe uczucia, tnąc lewą rękę paznokciami lub nawet żyletką. Starannie ukrywała blizny, aby uniknąć pytań ze strony przyjaciół i rodziny.
Kiedy nastolatki czują się smutne, przygnębione, zaniepokojone lub zdezorientowane, emocje mogą być tak skrajne, że prowadzą do aktów samookaleczenia (zwanych też cięciem, samookaleczeniem lub samookaleczeniem). Większość nastolatków, którzy zadają sobie obrażenia, robi to, ponieważ doświadczają stresu i niepokoju.
Poza cięciem i drapaniem, bicie, gryzienie, skubanie skóry i wyrywanie włosów to niektóre z innych sposobów, w jakie nastolatki stosują samookaleczenia, aby poradzić sobie z bardzo złymi uczuciami. Czasami nastolatki ranią się regularnie, niemal jak gdyby to był ceremoniał. Innym razem mogą się ranić w chwilach, kiedy potrzebują natychmiastowego uwolnienia od nagromadzonego napięcia.
Samookaleczanie jest niezdrowym i niebezpiecznym czynem i może pozostawić blizny, zarówno fizyczne jak i emocjonalne.
Stres i samookaleczenia
Każdy doświadcza stresu. Jednak stres może być odczuwany w różny sposób przez różne osoby. Czasami charakteryzuje się on nerwowością lub nerwowością. Może również obejmować uczucie silnego smutku, frustracji lub złości.
Te uczucia są często (ale nie zawsze) spowodowane przez rzeczy, które wydarzyły się w ciągu dnia (takie jak wypadek samochodowy lub walka z przyjacielem). Mogą być również spowodowane czymś, co ma się wydarzyć w przyszłości (np. ważny test lub recital taneczny). Stres pojawia się również w różnych poziomach, czyli stopniach.
Niektórzy ludzie naturalnie odczuwają wyższy poziom stresu niż inni. Na przykład, dwóch wykonawców w szkolnym przedstawieniu może czuć się drastycznie różnie w związku z występem. Jeden może być podekscytowany, drugi może mieć zawroty głowy i mdłości.
Ta różnica może być spowodowana biologicznym makijażem osoby, lub może być spowodowana traumatycznym doświadczeniem w bardzo młodym wieku. Podczas gdy te uczucia mogą być wywołane przez pewne wydarzenie lub przez wiele złych rzeczy dziejących się w krótkim czasie, intensywne uczucia frustracji mogą być również związane z wychowaniem danej osoby. Dzieciom maltretowanych rodziców może brakować dobrych wzorców do radzenia sobie ze stresem w zdrowy sposób.
Tak jak każdy doświadcza stresu w unikalny sposób, tak samo każdy radzi sobie ze stresem na różne sposoby. Te sposoby zmniejszania złych uczuć nazywane są "mechanizmami radzenia sobie". Istnieją zdrowe mechanizmy radzenia sobie, takie jak:
-
Ćwiczenie
-
Gra na pianinie lub perkusji
-
Medytacja lub modlitwa
-
Rozmowa z kimś zaufanym
Istnieją również niezdrowe mechanizmy radzenia sobie, takie jak:
-
Używanie narkotyków
-
Nadużywanie alkoholu
-
Palenie papierosów
-
Samookaleczanie się
Psychologowie stwierdzili, że samookaleczenie może szybko pozbyć się napięcia i innych złych uczuć. Jednak, podobnie jak w przypadku narkotyków i alkoholu, samookaleczenia są tylko szybkim rozwiązaniem. Poza fizycznymi konsekwencjami, jednym z niebezpieczeństw samookaleczania jest to, że nawyk ten może trwać aż do dorosłości. Dlatego tak ważne jest, aby nastolatki nauczyły się bezpiecznych, zdrowych i skutecznych strategii radzenia sobie z lękiem i stresem, dzięki którym będą mogły odpowiednio radzić sobie w dorosłym życiu.
Czy przekłuwanie ciała i tatuaż to formy samookaleczenia?
Niekoniecznie.
Wyobraźmy sobie chłopca w wieku około 13 lat, który przyjmuje wyzwanie kolegi do gry w "krwawe knykcie" (wzajemne uderzanie się pięściami, aż do uzyskania krwawienia). Następnie rozważcie dziewczyny w wieku około 15 lat, które kłamią na temat swojego wieku w budce w centrum handlowym i dają sobie przekłuć brwi. A może znasz nastoletnią parę, która zrobiła sobie pasujące tatuaże z imionami innych osób.
Tym, co odróżnia samookaleczenia od innych form krzywdy fizycznej, jest podwyższony nastrój, jakiego doświadcza nastolatek po samookaleczeniu. Tak więc powyższe przykłady - choć same w sobie potencjalnie niebezpieczne - nie są zazwyczaj aktami samookaleczenia.
Czy samookaleczenie jest oznaką choroby psychicznej?
Ważne jest, aby zrozumieć, że nastolatek, który się samookalecza, nie jest chory psychicznie. Samookaleczenia nie są jedynie sposobem na zwrócenie na siebie uwagi. Nawet jeśli osoba dokonująca samookaleczenia może nie czuć bólu podczas zadawania rany, będzie odczuwać ból po jej zadaniu.
Dlatego nie należy traktować takich urazów jako zwykłej manipulacji, ani wyśmiewać się z nastolatka, że jest inny. Samookaleczenia powinny być traktowane poważnie przez przyjaciół i rodzinę. Zaufanie i współczucie może wiele zmienić.
Czy samookaleczanie się jest podobne do samobójstwa?
Osoby, które samookaleczają się, aby pozbyć się złych uczuć, niekoniecznie są samobójcami. Samookaleczenie jest niemalże przeciwieństwem. Zamiast chęci zakończenia życia, osoby, które wyrządzają sobie krzywdę fizyczną, są zdesperowane, aby znaleźć sposób na przetrwanie dnia bez poczucia grozy.
Chociaż te dwie koncepcje są różne, samookaleczenia nie powinny być pomijane jako mały problem. Samo zranienie jest fizycznym uszkodzeniem ciała. Ważne jest, aby osoba samookaleczająca się od razu szukała pomocy.
Czy można zapobiegać samookaleczeniom?
Osoba może nie być w stanie przestać się samookaleczać "na zimno". Ale spotkanie z doradcą lub dołączenie do grupy wsparcia prawdopodobnie pomoże złagodzić częstotliwość i dotkliwość samookaleczeń. Intensywne negatywne uczucia mogą spowodować, że dana osoba poczuje się odizolowana od reszty świata, więc system wsparcia społecznego jest ważny w walce z samookaleczaniem.
Istnieją skuteczne strategie leczenia osób, które dokonują samookaleczeń. Formy i przyczyny samookaleczeń są unikalne dla każdej osoby. Psycholog lub doradca będzie w stanie dopasować strategię leczenia do każdej osoby.
WAŻNE: Natychmiast szukaj pomocy w przypadku samookaleczenia
Jeśli masz ochotę na samookaleczenie lub już to zrobiłeś, zwierz się komuś, kto pomoże Ci znaleźć lepszy sposób radzenia sobie ze złymi uczuciami. Może to być rodzic, starsze rodzeństwo, pastor, rabin, doradca, lekarz, psycholog, pracownik socjalny lub inna zaufana osoba dorosła.
Zrób to samo, jeśli wiesz o kimś, kto zadaje sobie fizyczne obrażenia ciała. Samookaleczenia zasługują na natychmiastową uwagę.
