Zakres powrotu do zdrowia
1/12
Celem jest przywrócenie jak największej niezależności. Każdy człowiek jest inny, podobnie jak każdy udar. Wiele osób odzyskuje część lub całość zdolności do dbania o siebie. Osoby, które otrzymują leki zwalczające zakrzepy wystarczająco szybko po udarze, mogą całkowicie odzyskać sprawność. Osoby, których zdolności zostały zmienione przez udar, mogą często nauczyć się dostosowywać poprzez terapie pomagające w poruszaniu się, codziennych zadaniach i komunikacji.
Wspólne problemy
2/12
To, czy udar spowoduje długotrwałe skutki, zależy od tego, jak poważny był, gdzie w mózgu uderzył i jak szybko był leczony. Po udarze wiele osób ma problemy fizyczne, takie jak drętwienie rąk lub nóg oraz problemy z chodzeniem, widzeniem, połykaniem, mówieniem lub rozumieniem. Problemy te mogą być trwałe, ale nie zawsze. Rehabilitacja jest kluczem do odzyskania utraconych umiejętności i przystosowania się do uszkodzeń, których nie można cofnąć.
PT i OT
3/12
Osłabienie mięśni, jak również problemy z równowagą, są bardzo częste po udarze. Może to wpływać na chodzenie i inne codzienne czynności. Terapia fizyczna (PT) pomaga odzyskać siłę, równowagę i koordynację. W przypadku drobnych umiejętności motorycznych, takich jak posługiwanie się nożem i widelcem, pisanie czy zapinanie guzików koszuli, pomocna może być terapia zajęciowa (OT).
Terapia mowy
4/12
Niektóre osoby po udarze mają problemy z mówieniem. Dla nich, terapia mowy i języka jest kluczem do odzyskania jak największej ilości tej zdolności. Logopeda może również pomóc, jeśli ktoś ma problemy z przełykaniem.
Terapia słowna
5/12
Wiele osób po udarze i ich bliskich odczuwa trudne emocje, w tym niepokój i smutek. Nie musisz radzić sobie z tym sam, zwłaszcza jeśli zaczyna to wpływać na Twoje codzienne życie. Psycholog lub doradca zdrowia psychicznego może pomóc w zarządzaniu tymi emocjami i obserwowaniu oznak depresji, która jest powszechna po udarze -- i może być leczona.
Zapobieganie kolejnym udarom
6/12
Po wystąpieniu udaru lub TIA, uniknięcie kolejnego jest najwyższym priorytetem. Ryzyko jest wyższe niż u osoby, która nigdy nie miała udaru, ale z czasem spada - i są rzeczy, które pomagają je obniżyć. Leki, zdrowsze nawyki, a w przypadku niektórych osób także operacja mogą być częścią zaleceń lekarza.
Leki
7/12
Po udarze, jeśli masz warunki, takie jak wysokie ciśnienie krwi, cukrzyca, wysoki poziom cholesterolu, migotanie przedsionków lub choroby serca, lekarz przepisze leki na ich leczenie. Osoby z wysokim ryzykiem mogą potrzebować leków przeciwpłytkowych, takich jak aspiryna, aby pomóc w zapobieganiu zakrzepom krwi. Niektóre osoby mogą potrzebować leków przeciwzakrzepowych, takich jak warfaryna.
Co należy sprawdzić
8/12
Przyjmowanie leków jest kluczowe. Ale są też takie rzeczy:
-
Ćwiczenia. Jeśli masz zgodę lekarza, powoli dodawaj do swojego dnia więcej aktywnego czasu. Ogranicz też czas spędzany w pozycji siedzącej.
-
Waga. Zapytaj swojego lekarza, jakie nawyki pomogą Ci być najzdrowszym w każdym rozmiarze i przedyskutuj, czy utrata wagi jest częścią tego procesu.
-
Tytoń. Jeśli palisz, uczyń priorytetem rzucenie palenia.
Zdrowsza dieta jest również ważnym elementem obniżenia ryzyka.
Zmiany w żywności
9/12
Jedz więcej warzyw, owoców, pełnych ziaren, ryb, orzechów i niskotłuszczowych produktów mlecznych. Ogranicz tłuszcze nasycone (znajdujące się głównie w produktach zwierzęcych, ale także w olejach kokosowych i palmowych), sól i cukier.
Dieta MIND
10/12
Jest to jakby skrzyżowanie tradycyjnej diety śródziemnomorskiej z dietą DASH i obejmuje warzywa, owoce jagodowe, ryby, fasolę, orzechy, pełne ziarna, drób, oliwę z oliwek i odrobinę czerwonego wina. Jedzenie w ten sposób może pomóc spowolnić spadek zdolności umysłowych po udarze, jak wynika z badania przeprowadzonego wśród 106 osób, które przeżyły udar.
Operacja tętnicy szyjnej
11/12
Niektóre udary spowodowane są zwężeniem tętnic szyjnych, które znajdują się po obu stronach szyi i doprowadzają krew do mózgu. Osoby, które z tego powodu miały łagodny udar lub TIA, mogą być kandydatami do zabiegu endarterektomii tętnic szyjnych. Chirurg usuwa płytkę nazębną z wyściółki tętnic szyjnych. Zapytaj swojego lekarza o ryzyko, korzyści i rekonwalescencję, która może trwać kilka tygodni.
Balon i stent
12/12
Lekarze mogą czasami leczyć zatkaną tętnicę szyjną bez konieczności przeprowadzania poważnej operacji. Zabieg zwany angioplastyką polega na wprowadzeniu cewnika do tętnicy szyjnej i nadmuchaniu małego balonika w celu poszerzenia zwężonego obszaru. Metalowa rurka, zwana stentem, może zostać wprowadzona i pozostawiona na miejscu, aby utrzymać tętnicę otwartą. Prawdopodobnie pozostaniesz w szpitalu na noc i wrócisz do swoich zwykłych zajęć w ciągu kilku dni.
