Podoba mi się to, że dzięki mojej pracy jestem w stanie naprawdę przełamać piętno, mówi Lisa Guardiola, wiceprezes oddziału National Alliance on Mental Illness (NAMI) na południowych przedmieściach Chicago. Guardiola, podobnie jak 20 milionów ludzi na całym świecie, choruje na schizofrenię. Dzięki swojemu wyzdrowieniu i pracy wolontariackiej jest w stanie zainspirować siebie i innych. Nawet jeśli mam wyniszczającą chorobę psychiczną, mogę prowadzić produktywne życie - satysfakcjonujące i szczęśliwe życie".
Ale jej droga do wyzdrowienia wymagała czasu. Guardiola pamięta, że od najmłodszych lat wykazywała oznaki schizofrenii. Słyszała głosy, czyli halucynacje słuchowe. Trudno jej było nawiązać kontakty towarzyskie i relacje.
Kiedy jej objawy nasiliły się po ukończeniu szkoły średniej, rodzina Guardioli zgłosiła ją do szpitala. Tam, w 2004 roku, lekarze zdiagnozowali u Guardioli schizofrenię paranoidalną.
Od tego czasu Guardiola prowadzi udane życie, pomagając innym w radzeniu sobie z objawami schizofrenii. Czerpię dumę z tego, co robię. Daje mi to możliwość poznania wielu wspaniałych ludzi w społeczności - mówi. Dało mi to również możliwość podzielenia się moją historią.
Podróż do wyzdrowienia
Po pierwszej hospitalizacji Guardiola uczestniczyła w różnych programach, aby uzyskać wsparcie w realizacji swoich celów. Tutaj wzmocniła swoje umiejętności radzenia sobie z problemami, zdolność do tworzenia związków i rutynę przyjmowania leków. Nauczyła się wykorzystywać swoje ulubione hobby, takie jak rysowanie, pisanie dzienników i ceramika, jako sposoby radzenia sobie z objawami.
To przygotowało Guardiolę do powrotu do szkoły i ukończenia studiów z tytułem licencjata w dziedzinie psychologii i drugim w dziedzinie sztuki studyjnej.
Od tego czasu Guardiola miała jeszcze inne hospitalizacje, ale zauważa, że są one inne niż jej pierwsza. Różnica między moją pierwszą hospitalizacją a pozostałymi polega na tym, że jestem świadoma siebie - mówi. Wiem, kiedy zmagam się z chorobą i to pozwala mi wiedzieć, kiedy poprosić o pomoc.
Podobnie jak w przypadku wielu innych chorób, powrót do zdrowia po przebytej schizofrenii nie jest liniowy. Nawet jeśli następuje poprawa, mogą pojawić się momenty, w których objawy ulegają pogorszeniu. Guardiola przypomina sobie i innym, by byli cierpliwi podczas leczenia. To nie stało się z dnia na dzień. Potrzeba praktyki i czasu - mówi. Bądź dla siebie wyrozumiały.
Żyć dobrym życiem
Carlos Larrauri zawsze był dobrym uczniem. Ale kiedy uczęszczał do college'u, okazało się, że ma obsesję na punkcie tekstów religijnych. W końcu zaczął słyszeć głosy, które według niego należały do aniołów. Wkrótce potem jego oceny zaczęły się pogarszać, ignorował swoją higienę i zaczął wykazywać zmiany, które były zbyt ekstremalne, by mogły wynikać z typowego stresu życia uniwersyteckiego.
W wieku 20 lat lekarze zdiagnozowali u Larraurisa schizofrenię. Teraz, w wieku 33 lat, jest studentem prawa na Uniwersytecie Michigan, dyplomowanym pielęgniarzem rodzinnym, obrońcą zdrowia psychicznego i wolontariuszem NAMI. Osiągam cele, które chcę osiągnąć. Z tym wiąże się pewność siebie i poczucie samostanowienia" - mówi Larrauri. Ale to nie jest łatwe. To wciąż trudna podróż.
Zdrowa rutyna może zmaksymalizować Twój powrót do zdrowia. Jest wiele rzeczy, które można zrobić oprócz przyjmowania przepisanych leków i rozmów z terapeutami, aby opanować objawy.
Larrauri i Guardiola uważają, że wsparcie rodziny i rówieśników pomaga im unormować proces zdrowienia. Mam przyjaciela, który również ma takie same doświadczenia" - mówi Larrauri. To poczucie koleżeństwa i więzi, które zyskujemy dzieląc się swoimi doświadczeniami jest bardzo cenne.
Aktywność fizyczna, odpowiednia ilość snu, wspieranie i samokształcenie to tylko kilka innych rzeczy, które Guardiola i Larrauri wykorzystują do prowadzenia udanego życia. Podkreślają również znaczenie zrozumienia choroby z naukowego punktu widzenia. Poznanie schizofrenii na poziomie biologicznym może pomóc w utrzymaniu równowagi podczas powrotu do zdrowia.
Grając aktywną rolę w swoim zdrowiu psychicznym jest również ważne. To nie jest tak jak z gipsem, który ktoś zakłada na kilka miesięcy i już jest w porządku" - mówi Larrauri.
Guardiola podkreśla, że bycie rzecznikiem swojego zdrowia jest kluczowe. Zachęca ludzi do zadawania pytań dotyczących ich leczenia i leków. Jeśli będziesz w stanie dowiedzieć się więcej o swojej opiece, będziesz mógł powiedzieć lekarzowi, co działa na ciebie, a co nie".
Poprzez swoje wsparcie, Larrauri i Guardiola zachęcają innych w swojej społeczności do zachowania nadziei. Musisz wierzyć, że wszystko może się poprawić, mówi Larrauri. Nawet jeśli istnieją okresy, które są bardzo gęste od mgły, albo bardzo gęste i trudne.
Pokonywanie piętna
Larrauri przyznaje, że ze schizofrenią wiązał wiele uprzedzeń i stereotypów, mimo że posiadał przyzwoitą wiedzę na temat tego schorzenia. Wierzył, że jego diagnoza to wyrok śmierci i że nigdy nie osiągnie swoich celów, takich jak samodzielne życie, tworzenie sensownej pracy czy utrzymywanie związków.
Istnieje tak wiele błędnych przekonań na temat chorób psychicznych, zwłaszcza takich jak schizofrenia" - mówi Larrauri. Stygmatyzacja jest bardzo realna; stanowi barierę dla opieki i jakości życia.
Niezależnie od tego, czy jest to dyskryminacja ze strony społeczności, czy też osądzanie siebie, osoby chore na schizofrenię często mają problemy z poczuciem własnej wartości i pewnością siebie.
Po postawieniu diagnozy, Guardiola nie chciała, by ją szufladkowano. Nie chcesz sprowadzać ludzi do ich diagnozy, mówi. Chcesz mieć pewność, że najpierw widzisz osobę, a nie diagnozę.
Guardiola i Larrauri uważają, że najlepszym sposobem na pokonanie piętna jest rozmowa. Kiedy ludzie dzielą się swoimi historiami, przełamują bariery w zrozumieniu choroby psychicznej.
Lata temu Guardiola pamięta, że prawie nie słyszał o celebrytach cierpiących na takie schorzenia jak schizofrenia. Teraz więcej osób w mediach dzieli się swoimi historiami. Ten dialog nie tylko normalizuje te choroby, ale także pokazuje, że osoby, które z nimi żyją, są w stanie pokonać trudności i osiągnąć wielkie rzeczy.
