Lekarz wyjaśnia działanie szczepionki Hib, która chroni przed bakteryjnym zapaleniem opon mózgowych.
Co to jest choroba Hib?
Choroba Hib jest inwazyjną infekcją bakteryjną, która swego czasu była najczęstszą przyczyną bakteryjnego zapalenia opon mózgowych u małych dzieci; inwazyjność oznacza, że zarazki rozprzestrzeniają się do części ciała, które normalnie są wolne od zarazków. Zapalenie opon mózgowych to zakażenie błony, która pokrywa mózg i rdzeń kręgowy. Bakteryjne zapalenie opon mózgowych jest poważną infekcją, która może powodować gorączkę, spadek zdolności poznawczych, śpiączkę i śmierć. Zabija od 3% do 6% dzieci, które na nią chorują. Nawet jeśli dzieci przeżyją, u wielu z nich dochodzi do poważnych uszkodzeń nerwów i mózgu, od ślepoty, przez paraliż, po niepełnosprawność intelektualną.
Oprócz zapalenia opon mózgowych, Hib może wywołać zapalenie płuc, zapalenie nagłośni (infekcja w gardle, która może powodować trudności w oddychaniu), zakażenie krwi, zakażenie kości oraz zakażenie stawów, prowadzące do zapalenia stawów.
Zarazek Hib rozprzestrzenia się w kropelkach, które powstają podczas kichania lub kaszlu. Przed wprowadzeniem szczepionki co roku odnotowywano około 20 000 przypadków choroby Hib u dzieci poniżej 5. roku życia - z czego 12 000 stanowiło zapalenie opon mózgowych - oraz około 1000 zgonów rocznie.
Czy szczepionka przeciwko Hib może wywołać chorobę Hib?
Nie. Bakteria Hib ma otoczkę; szczepionka Hib jest wytwarzana z tej otoczki, która po połączeniu z białkiem może spowodować wytworzenie odporności organizmu na Hib. Ponieważ nie wykorzystuje się całej bakterii, nie może ona wywołać zakażenia Hib, a tym samym choroby Hib.
Czy szczepionka przeciwko Hib jest bezpieczna i czy można ją podawać razem z innymi szczepionkami?
Szczepionka jest bezpieczna. Najczęstsze działania niepożądane to bolesność, obrzęk lub zaczerwienienie w miejscu wstrzyknięcia. Nie ma poważnych skutków ubocznych, a ciężkie reakcje alergiczne występują rzadko.
Bezpieczne jest podawanie szczepionki z innymi szczepionkami lub w szczepionce skojarzonej. Szczepionka przeciwko Hib jest zazwyczaj podawana w ramach regularnych szczepień ochronnych dziecka.
Kto powinien otrzymać szczepionkę?
CDC zaleca, aby szczepionkę podawać dzieciom poniżej 5 roku życia. Najlepiej, aby pierwsza dawka szczepionki została podana w wieku 2 miesięcy.
Ponieważ choroba wywoływana przez Hib bardzo rzadko występuje u starszych dzieci, a większość dorosłych ma w swoim organizmie przeciwciała przeciwko Hib, nie zaleca się podawania szczepionki osobom w wieku 5 lat lub starszym, chyba że są one w grupie zwiększonego ryzyka zakażenia Hib. Do grupy zwiększonego ryzyka należą starsze dzieci i dorośli:
-
Wszystkie osoby, którym usunięto śledzionę oraz osoby z chorobą sierpowatokrwinkową, białaczką lub wirusem HIV
-
Każda osoba, której układ odpornościowy został zahamowany z powodu choroby lub leczenia, np. raka
Ile dawek szczepionki przeciwko Hib jest potrzebnych?
W Stanach Zjednoczonych dopuszczono do użytku różne szczepionki. Szczepionki te są równie skuteczne i można zastąpić jedną z nich inną, jeśli szczepionka oryginalna, którą otrzymało dziecko, jest niedostępna. Liczba dawek wymaganych do uzyskania pełnej odporności - trzy lub cztery - zależy od tego, jaka szczepionka jest stosowana. W przypadku dorosłych i starszych dzieci, które znajdują się w grupie zwiększonego ryzyka i nigdy nie były szczepione, do uzyskania ochrony potrzebna jest co najmniej jedna dawka szczepionki.
Kiedy moje dziecko powinno zostać zaszczepione?
CDC zaleca, aby niemowlę otrzymało pierwszą dawkę w wieku 2 miesięcy, drugą dawkę w wieku 4 miesięcy, a trzecią dawkę - w zależności od szczepionki - w wieku 6 miesięcy. Obie szczepionki wymagają dawki przypominającej w wieku od 12 do 15 miesięcy.
Szczepionka nie powinna być podawana dzieciom młodszym niż 6 tygodni. Podanie szczepionki dziecku w ciągu pierwszych sześciu tygodni życia może wywołać reakcję, która uniemożliwi organizmowi odpowiedź na późniejsze dawki szczepionki przeciwko Hib. Większość noworodków posiada naturalną odporność na Hib, która została im przekazana przez matkę. Odporność ta z czasem zanika.
Co się stanie, jeśli dziecko pominie dawkę szczepionki przeciwko Hib?
Jeśli dziecko opuści dawkę szczepionki, powinno otrzymać szczepionkę przypominającą podczas następnej wizyty u lekarza. Nie ma potrzeby rozpoczynania serii od nowa.
Czy dziecko, które otrzymało szczepionkę przeciwko Hib, może jeszcze zachorować na zapalenie opon mózgowych?
Dziecko jest chronione przed zachorowaniem na zapalenie opon mózgowych wywołane przez Hib, jeżeli otrzymało szczepionkę przeciwko Hib. Istnieją jednak inne zarazki, które mogą wywołać zapalenie opon mózgowych, więc nadal istnieje możliwość zachorowania na zapalenie opon mózgowych w pewnym momencie. Ryzyko jest jednak znacznie mniejsze niż w przypadku braku szczepionki przeciwko Hib.
