Lekarz odpowiada na podstawowe pytania dotyczące depresji, w tym jej przyczyn i leczenia.
Tak, depresja kliniczna jest poważną, ale uleczalną chorobą psychiczną. Jest to stan chorobowy, a nie osobista słabość.
Jest też bardzo powszechna. Według danych Narodowego Instytutu Zdrowia Psychicznego (National Institute of Mental Health) duża depresja jest zespołem klinicznym, który dotyka około 6,7% populacji Stanów Zjednoczonych w wieku powyżej 18 lat. Niektórzy szacują, że poważna depresja może występować nawet u 15%. Każdy człowiek w pewnym momencie odczuwa smutek jako normalną reakcję na stratę, żal lub obniżoną samoocenę, ale depresja kliniczna, nazywana przez lekarzy "dużym zaburzeniem depresyjnym" lub "dużą depresją", jest poważną chorobą medyczną, która wymaga profesjonalnej diagnozy i leczenia.
?
?
2. Czy dzieci chorują na depresję?
Tak. Dzieci są narażone na te same czynniki, które wywołują depresję u dorosłych. Należą do nich: zmiany w stanie zdrowia fizycznego, wydarzenia życiowe, dziedziczność, czyli dziedziczenie, środowisko oraz zaburzenia chemiczne w mózgu. Szacuje się, że w Stanach Zjednoczonych na depresję cierpi 2,5% dzieci. U nastolatków szacuje się, że jest to od 4% do 8%.
Depresja u dzieci różni się od "normalnego" smutku i codziennych emocji, które są typowe dla dzieci w różnym wieku. Dzieci cierpiące na depresję doświadczają zmian w zachowaniu, które są uporczywe i zakłócają ich normalny tryb życia, zwykle przeszkadzając w relacjach z przyjaciółmi, pracy w szkole, szczególnych zainteresowaniach i życiu rodzinnym. Depresja może występować jednocześnie z zespołem nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (ADHD), zaburzeniami obsesyjno-kompulsywnymi (OCD) lub zaburzeniami zachowania (CD) (lub może być ukryta pod tymi zaburzeniami).
3. Czy brak snu może być przyczyną depresji?
Nie. Brak snu sam w sobie nie może powodować depresji, ale odgrywa pewną rolę. Brak snu wynikający z innej choroby lub obecności problemów osobistych może nasilać depresję. Chroniczna niemożność zaśnięcia jest także ważną wskazówką, że ktoś może mieć depresję.
Do częstych czynników wywołujących depresję należą:
-
Występowanie depresji w rodzinie.
-
Nieprawidłowa reakcja na utratę bliskiej osoby w wyniku śmierci, rozwodu lub separacji.
-
Spory interpersonalne.
-
Przemoc fizyczna, seksualna lub emocjonalna.
-
Ważne wydarzenia życiowe, takie jak przeprowadzka, ukończenie studiów, przejście na emeryturę itp.
-
Poważna choroba. Poważne, przewlekłe i nieuleczalne choroby często prowadzą do depresji. Należą do nich nowotwory, choroby serca, udar mózgu, HIV, choroba Parkinsona i inne.
-
Nadużywanie substancji. Uliczne narkotyki lub duże spożycie alkoholu mogą powodować zmiany nastroju, które naśladują depresję lub inne zaburzenia nastroju. Ponadto niektóre osoby nadużywające substancji mogą mieć depresję, chorobę dwubiegunową lub inne zaburzenia nastroju, nawet jeśli nie używają substancji zmieniających nastrój.
-
Izolacja społeczna lub wykluczenie z rodziny, przyjaciół lub innych grup społecznych.
4. Czy istnieją jakieś alternatywy dla tradycyjnych metod leczenia depresji, których mogę spróbować?
Terapią alternatywną określa się wszelkie metody leczenia lub techniki, które nie zostały dogłębnie udokumentowane naukowo ani uznane za bezpieczne lub skuteczne w danym schorzeniu. Terapia alternatywna obejmuje wiele dziedzin, od diety po kondycję psychiczną i zmianę stylu życia. Niektóre z nich okazały się skuteczne w leczeniu depresji.
Ćwiczenia fizyczne, uważane niekiedy za terapię alternatywną, zyskują coraz więcej dowodów na to, że są skuteczne w leczeniu łagodnych i umiarkowanych postaci depresji.
Przykłady terapii alternatywnych obejmują akupunkturę, terapię wyobrażeniową, chiropraktykę, jogę, hipnozę, biofeedback, aromaterapię, relaksację, ziołolecznictwo, masaż i wiele innych. Jeśli jesteś zainteresowany wypróbowaniem którejś z tych opcji, porozmawiaj z lekarzem.
5. Jak można ustalić, czy choroba jest przyczyną depresji, czy depresja jest przyczyną choroby?
Choroby, które mogą prowadzić do depresji, są zazwyczaj poważne, przewlekłe i/lub nieuleczalne. Kiedy choroba jest przyczyną depresji, często występuje długotrwały ból lub niepełnosprawność fizyczna, albo następuje nagła zmiana stylu życia.
Depresja wywołuje chorobę w inny sposób. Podobnie jak stres psychologiczny, może ona osłabić układ odpornościowy (komórki zaangażowane w zwalczanie chorób i utrzymywanie zdrowia), przez co dana osoba może częściej chorować na przeziębienie lub grypę. Często pojawiają się "bóle i dolegliwości" bez konkretnej przyczyny. Depresja może również powodować dłuższe utrzymywanie się objawów innej choroby i nasilać jej objawy, ale prawdziwy związek między chorobami wywołanymi przez depresję a poważnymi schorzeniami nie został dokładnie określony.
Ważne jest, aby zasięgnąć porady lekarza, jeśli uważasz, że Ty lub ktoś, kogo znasz, może mieć depresję. Dobrym punktem wyjścia jest lekarz podstawowej opieki zdrowotnej. Może on zbadać pacjenta pod kątem depresji i opracować plan leczenia, który pomoże opanować jej objawy.
6. Słyszałem wiele ostrzeżeń dotyczących interakcji z niektórymi lekami na depresję. Na czym one polegają?
MAOI, czyli inhibitory monoaminooksydazy, są skutecznymi lekami przeciwdepresyjnymi stosowanymi od lat. Zazwyczaj przepisywane osobom z ciężką depresją, MAOI poprawiają nastrój poprzez zwiększenie liczby substancji chemicznych w mózgu, które przekazują wiadomości między komórkami mózgowymi. Okazało się, że działają one równie dobrze, jeśli nie lepiej niż inne leki przeciwdepresyjne, ale mają więcej możliwych interakcji z żywnością i lekami.
Do leków, których należy unikać podczas stosowania MAOI, należą wszystkie SSRI (grupa leków przeciwdepresyjnych, do której należą Prozac i Paxil) oraz niektóre leki przeciwbólowe, w tym Demerol i tramadol. Istnieją również pewne leki przeciwkaszlowe, leki przeciwgrypowe i leki na ciśnienie krwi, których nie należy przyjmować z MAOI. Do pokarmów, których należy unikać podczas przyjmowania MAOI, należą dojrzewające sery i mięsa, produkty kiszone lub wędzone, takie jak kapusta kiszona lub mięso, oraz dojrzewające lub fermentowane produkty, takie jak sos sojowy lub piwo z kranu. Ważne jest, aby powiedzieć lekarzowi o wszystkich lekach, które obecnie przyjmujesz. Należy omówić ograniczenia, interakcje i możliwe działania niepożądane MAOI.
?
7. Dlaczego kobiety są bardziej narażone na depresję?
Kobiety zapadają na depresję dwa razy częściej niż mężczyźni. Jedną z przyczyn mogą być różne zmiany poziomu hormonów, których doświadczają kobiety. Na przykład, depresja jest powszechna w okresie ciąży i menopauzy, a także po porodzie, poronieniu lub histerektomii - są to okresy, w których kobiety doświadczają ogromnych wahań poziomu hormonów. Zespół napięcia przedmiesiączkowego (PMS) i przedmiesiączkowe zaburzenia dysforyczne (PMDD), skrajna postać PMS, również mogą powodować depresję.
8. Czy większość osób z depresją próbuje popełnić samobójstwo?
Nie. Większość osób cierpiących na depresję nie podejmuje prób samobójczych, ale według danych Mental Health America 30%-70% ofiar samobójstw cierpiało na jakąś formę depresji. Dane te pokazują, jak ważne jest, aby w przypadku podejrzenia depresji szukać profesjonalnego leczenia dla siebie lub kogoś, kogo kochasz.
9. Czy osoba, która chorowała na depresję, zachoruje na nią ponownie?
Wystąpienie epizodu dużej depresji zwiększa ryzyko wystąpienia kolejnych, ale nie każdy, kto wyszedł z depresji, zachoruje na nią ponownie. Czasami depresja jest wywołana przez ważne wydarzenie życiowe, chorobę lub kombinację czynników charakterystycznych dla danego miejsca i czasu. Depresja może też pojawić się bez wyraźnego powodu. Podjęcie właściwego leczenia we właściwym czasie ma zasadnicze znaczenie dla powrotu do zdrowia i pomaga zapobiegać lub rozpoznawać depresję w przyszłości.
10. Jak długo trwa depresja?
Różne rodzaje zaburzeń depresyjnych, jeśli nie są leczone, mogą trwać miesiącami, a czasem latami. Poważny epizod depresyjny charakteryzuje się zespołem objawów trwających zazwyczaj kilka miesięcy.
Depresja sezonowa (SAD) zwykle trwa przez miesiące zimowe i ulega poprawie w okresie wiosennym i letnim.
Zaburzenie dwubiegunowe charakteryzuje się występowaniem "wzlotów" (okresów manii) i "upadków" (okresów skrajnej depresji). Chociaż fazy te mogą zmieniać się szybko lub powoli, depresja dwubiegunowa może trwać do czasu znalezienia skutecznego leczenia.
Dystymia, powszechnie nazywana uporczywym zaburzeniem depresyjnym, jest łagodną i czasami mniej rozpoznawalną formą depresji, która u dorosłych trwa 2 lata lub dłużej. Zaburza ona jakość życia i może prowadzić do dużej depresji, jeśli nie jest leczona.
