Źródło obrazu
Ścięgno Achillesa jest twardym pasmem tkanki włóknistej, które łączy mięśnie łydki z kością piętową (calcaneus). Ścięgno Achillesa nazywane jest również ścięgnem piętowym.
Mięśnie brzuchaty łydki i podeszwowy (mięśnie łydki) łączą się w jedno pasmo tkanki, które w dolnej części łydki staje się ścięgnem Achillesa. Ścięgno Achillesa wchodzi następnie do kości piętowej. Małe torebki z płynem zwane kaletkami wyściełają ścięgno Achillesa na pięcie.
Ścięgno Achillesa jest największym i najsilniejszym ścięgnem w organizmie. Kiedy mięśnie łydek napinają się, ścięgno Achillesa naciąga piętę. Ten ruch pozwala nam stać na palcach podczas chodzenia, biegania lub skakania. Pomimo swojej siły, ścięgno Achillesa jest również podatne na urazy, ze względu na ograniczone ukrwienie i duże napięcia, którym jest poddawane.
Schorzenia ścięgna Achillesa
-
Rozdarcie ścięgna Achillesa: Rozdarcia ścięgna Achillesa mogą być drobne (mikrotears), lub duże, powodujące ból, obrzęk i upośledzenie ruchu. Mogą pojawić się nagle podczas aktywności lub stopniowo z upływem czasu.
-
Zerwanie ścięgna Achillesa: Całkowite zerwanie ścięgna Achillesa może powodować dźwięk "pop", a następnie ból i obrzęk dolnej części nogi. Leczenie zerwania ścięgna Achillesa wymaga operacji lub długotrwałego unieruchomienia stawu skokowego.
-
Ścięgno Achillesa (dawniej zapalenie ścięgna): Częsta aktywność (bieganie lub chodzenie) powoduje nadmierne wykorzystanie końca ścięgna Achillesa, powodując ból i sztywność z tyłu pięty. Odpoczynek, lód i rozciąganie mogą przyspieszyć gojenie, które może trwać kilka tygodni.
-
Peritendonoza Achillesa: Podobne do ścięgna Achillesa, ale ból występuje w tkance otaczającej ścięgno spowodowane nadmiernym użytkowaniem, często dwa lub więcej cali powyżej pięty.
-
Tendinoza Achillesa: Stopniowe pogrubienie ścięgna Achillesa, spowodowane starzeniem się lub nadmierną eksploatacją. Pomimo pogrubienia, ścięgno jest osłabione i podatne na dalsze urazy lub zerwanie.
-
Tendinopatia Achillesa: Ogólny termin określający zapalenie ścięgna lub tendinozę dotykającą ścięgna Achillesa.
-
Zapalenie kaletki Achillesa lub pięty (calcaneal): Buty do niskiej jazdy mogą podrażnić bursę, worek z płynem amortyzującym ścięgno Achillesa przy pięcie. Częstym objawem jest ból w tylnej części pięty, nasilający się po założeniu butów.
Testy ścięgna Achillesa
-
Badanie fizykalne: Aby szukać problemów ze ścięgnem Achillesa, badający sprawdza, czy wokół pięty i nogi nie ma bólu, obrzęku, ciepła, zgrubienia lub przebarwienia. Węzeł z tyłu nogi może być obecny przy zerwaniu ścięgna Achillesa. Większość przypadków tendinopatii bez zerwania może być zdiagnozowana na podstawie badania fizycznego i często nie wymaga dalszych badań.
-
Test Thompsona: W pozycji leżącej (na brzuchu) lub klęcząc na krześle, badający ściska łydkę. W odpowiedzi koniec stopy powinien przesunąć się w dół; jeśli tak się nie stanie, może to oznaczać zerwanie ścięgna Achillesa.
-
Test zgięcia kolana (Matles): Osoba leży twarzą w dół i zgina powoli kolano do kąta prostego. Podczas tego ruchu koniec palca stopy powinien lekko odchodzić od nogi; jeśli tak nie jest, może to oznaczać zerwanie ścięgna Achillesa.
-
Rezonans magnetyczny (MRI scan): Skaner MRI wykorzystuje magnes o dużej mocy i komputer do tworzenia bardzo szczegółowych obrazów kostki i nogi. Skanowanie MRI jest najlepszym testem do diagnozowania zerwania ścięgna Achillesa lub innych problemów, ale nie zawsze może wykryć tendinopatię.
-
USG ścięgna Achillesa: Sonda na skórze odbija fale dźwiękowe o wysokiej częstotliwości od kostki, tworząc obrazy ścięgna Achillesa. USG często pozwala zdiagnozować zerwanie ścięgna Achillesa.
-
Tomografia komputerowa (CT scan): Tomograf komputerowy wykonuje wiele zdjęć rentgenowskich, a komputer konstruuje szczegółowe obrazy kostki i nogi. Rezonans magnetyczny jest lepszy niż tomografia komputerowa w diagnozowaniu problemów ze ścięgnem Achillesa.
-
Zdjęcie rentgenowskie: Zwykłe zdjęcie rentgenowskie może zidentyfikować problemy z kośćmi lub stawem skokowym, ale nie może zdiagnozować problemów ze ścięgnem Achillesa.
Zabiegi na ścięgno Achillesa
-
Terapia RICE: Większość urazów ścięgna Achillesa może być leczona za pomocą RICE: Rest, Ice, Compression with a sports bandage, and Elevation.
-
Środki przeciwbólowe: Leki bez recepty, takie jak acetaminofen (Tylenol), ibuprofen (Motrin) i naproxen (Aleve) mogą zmniejszyć ból większości problemów ze ścięgnem Achillesa. W przypadku silniejszego bólu konieczne może być zastosowanie leków przeciwbólowych dostępnych na receptę.
-
Ciepło: Naprzemienna terapia lodem i ciepłem może poprawić ból związany z zapaleniem kaletki maziowej w okolicy ścięgna Achillesa.
-
Obuwie: Noszenie butów z dobrym wsparciem, które są odpowiednie dla Twoich stóp może pomóc uniknąć ciągłych urazów ścięgna Achillesa. Czasami pomocne są wkładki ortopedyczne wykonane na zamówienie, podwyższenie pięty oraz niektóre szyny i aparaty.
-
Fizykoterapia: Mimo, że modyfikacja lub zmniejszenie aktywności jest ważne, poszczególne odcinki i ćwiczenia mogą być pomocne w rehabilitacji problemów ze ścięgnami, zwłaszcza gdy są one uporczywe.
-
Unieruchomienie: Wiele umiarkowanych i ciężkich schorzeń ścięgna Achillesa wymaga unieruchomienia stawu skokowego. Może to wymagać noszenia specjalnego buta lub gipsu na nogę przez kilka tygodni.
-
Operacja ścięgna Achillesa: Operacja może często ponownie połączyć zerwane ścięgno Achillesa. Po operacji konieczne jest unieruchomienie kostki przez kilka tygodni.
