Rak sromu: Objawy, przyczyny, leczenie i zapobieganie

Co to jest rak sromu?

O raku sromu mówimy wtedy, gdy komórki rakowe rozrastają się w sposób niekontrolowany na sromie, czyli zewnętrznej części kobiecych narządów płciowych. Różni się on od raka pochwy, który rozpoczyna się wewnątrz pochwy.

Srom kobiety obejmuje:

• Otwór pochwy. Jest to kanał w kształcie rurki, który wychodzi z macicy.

• Wargi sromowe. Są to dwa zestawy fałdów skórnych, które wyglądają jak wargi. Wargi sromowe większe są mięsiste i znajdują się na zewnątrz. Wargi sromowe mniejsze są cieńsze i znajdują się wewnątrz nich.

• Łechtaczka. Jest to wrażliwa gałka tkanki pod osłoną skóry, gdzie spotykają się wargi sromowe mniejsze.

• Mons pubis. Jest to miękki nasyp przed kośćmi łonowymi, który w okresie dojrzewania pokrywa się włosami.

• Krocze. Jest to obszar skóry pomiędzy sromem a odbytem.

Objawy raka sromu

Wcześnie możesz nie zauważyć żadnych objawów. Z czasem mogą wystąpić:

• Zmiana koloru sromu

• Nietypowe narośla lub zgrubienia, które mogą być czerwone, różowe lub białe, szorstkie lub grube

• Zmiana wyglądu znamienia

• Pogrubienie skóry na sromie

• Otwarta rana

• Swędzenie, które nie ustępuje

• Ból, bolesność lub pieczenie

• Nietypowe krwawienie z pochwy lub wydzielina

• Ból podczas sikania

Mogą to być również objawy innych schorzeń, dlatego w przypadku zauważenia problemów należy skontaktować się z lekarzem.

Rodzaje raka sromu

Istnieje kilka głównych form tej choroby.

Rak płaskonabłonkowy. Jest to najczęstszy typ. Rozpoczyna się w komórkach skóry. Może być związany z wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV), zwłaszcza u młodszych kobiet. Podtyp zwany rakiem brodawkowym rośnie powoli i może wyglądać jak kurzajka.

Adenocarcinoma.Ten typ zwykle zaczyna się w komórkach w gruczołach Bartholina tuż wewnątrz otworu pochwy. Jest to również nazywane rakiem gruczołów Bartholina. Może on wyglądać jak torbiel. Może również tworzyć się w gruczołach potowych w skórze sromu lub w górnej warstwie skóry sromu, co nazywane jest chorobą Pageta.

Czerniak.Ten typ tworzy się w komórkach, które tworzą pigment, czyli kolor skóry. Prawdopodobieństwo zachorowania na niego jest większe na skórze wystawionej na działanie promieni słonecznych, ale czasami tworzy się na sromie.

Mięsak. Rozpoczyna się w komórkach kości, mięśni lub tkanki łącznej. Może wystąpić w każdym wieku, w tym w dzieciństwie.

Rak podstawnokomórkowy.Jest to najczęstszy rodzaj raka skóry. Zwykle pojawia się na skórze wystawionej na działanie słońca, rzadko na sromie.

Rak sromu - przyczyny i czynniki ryzyka

Dokładne przyczyny raka sromu nie są jasne. Jednak pewne czynniki mogą zwiększyć ryzyko zachorowania. Należą do nich:

• Wiek. Ponad połowa przypadków występuje u kobiet powyżej 70 roku życia.

• Historia nietypowych testów Pap

• HIV lub AIDS

• HPV

• Czerniak lub nietypowe znamiona

• Występowanie czerniaka w rodzinie

• Stan przedrakowy, taki jak śródnabłonkowa neoplazja sromu (VIN). Są to zmiany w komórkach lub tkankach, które mogą wystąpić na wiele lat przed zdiagnozowaniem raka.

• Rak pochwy lub szyjki macicy

• Liszaj twardzinowy, stan, w którym skóra sromu staje się cienka i swędząca

• Palenie tytoniu, zwłaszcza jeśli jest się zarażonym wirusem HPV

Diagnoza raka sromu

Twoja wizyta może obejmować:

• Wywiad medyczny. Lekarz zapyta o ogólny stan zdrowia, w tym o nawyki i choroby.

• Badanie miednicy. Lekarze sprawdzą, czy na sromie nie ma oznak raka, oglądając ten obszar i dotykając macicy, pochwy, jajników, pęcherza moczowego i odbytu.

• Kolposkopia. Za pomocą powiększającego narzędzia zwanego kolposkopem można z bliska obejrzeć wszelkie problematyczne miejsca w pochwie, sromie i szyjce macicy. Procedura ta jest również nazywana vulvoskopią.

• Biopsja. Lekarz może pobrać kawałek tkanki, którą specjalista obejrzy pod mikroskopem.

• Badania obrazowe. Zdjęcia rentgenowskie, tomografia komputerowa i PET oraz rezonans magnetyczny pozwalają uzyskać szczegółowe informacje o wnętrzu ciała, aby lekarz mógł stwierdzić, czy masz raka lub jak daleko się on rozprzestrzenił.

Etapy raka sromu

Jeśli badania wykażą oznaki raka, lekarz sprawdzi, jak duży jest guz i czy się rozprzestrzenił. Nazywa się to stagingiem.

• Etap I. Guz jest mały i nie rozprzestrzenił się poza srom i krocze.

• Etap II. Rak przeniósł się do pobliskich tkanek, ale nie do węzłów chłonnych.

• III stadium. Rak rozprzestrzenił się do pobliskich tkanek i do węzłów chłonnych w pachwinie.

• IV stadium. Rak dotarł do górnej części pochwy, cewki moczowej lub odbytu, albo do części ciała położonej dalej.

Leczenie raka sromu

Leczenie zależy od wielu czynników, w tym od rodzaju raka, stopnia jego rozprzestrzenienia i ogólnego stanu zdrowia. Cztery główne metody leczenia to:

• Chirurgia. Jest to najczęstsza metoda leczenia. Twój lekarz może zastosować jedną z tych procedur:

  • Ultradźwiękowa aspiracja chirurgiczna. Fale dźwiękowe rozbijają guz na małe kawałki, a lekarz je wyjmuje.

  • Chirurgia laserowa. Lekarze używają lasera do wycięcia lub usunięcia zmienionej chorobowo tkanki, takiej jak węzły chłonne, części sromu lub inne narządy. Zabieg ten nie jest stosowany w przypadku guzów inwazyjnych.

  • Wycięcie. Lekarz usuwa guz i otaczającą go tkankę.

    • Szerokie wycięcie miejscowe usuwa część tkanki.

    • Radykalne wycięcie miejscowe powoduje usunięcie dużej ilości tkanki i ewentualnie węzłów chłonnych.

  • Vulvectomy. Część lub całość sromu zostaje usunięta. Istnieje kilka rodzajów:

    • vulvectomia skórna. Lekarz usuwa wierzchnią warstwę skóry ze sromu.

    • Prosta vulvectomia. Zabieg ten polega na usunięciu całego sromu i tkanki znajdującej się pod skórą.

    • Częściowa lub zmodyfikowana radykalna vulvectomia. Polega ona na usunięciu większości sromu i ewentualnie pobliskich węzłów chłonnych.

    • Radykalna vulvectomia. Lekarz usuwa cały srom i pobliskie węzły chłonne.

  • Wycięcie miednicy. Zabieg ten polega na usunięciu sromu i węzłów chłonnych oraz jednego lub kilku pobliskich narządów: dolnej części okrężnicy, odbytnicy, pęcherza moczowego, macicy, szyjki macicy lub pochwy.

• Radioterapia. Wykorzystuje ona promieniowanie rentgenowskie o dużej mocy lub inne formy promieniowania w celu zniszczenia raka. Lekarz może użyć maszyny, która emituje promienie do ciała lub wszczepić radioaktywną igłę lub nasienie wewnątrz ciała, na lub w pobliżu nowotworu.

• Chemioterapia ("chemo"). Wykorzystuje ona leki do zabicia lub zatrzymania wzrostu komórek rakowych. Leki te można przyjmować doustnie lub przez kroplówkę. Niektóre rodzaje leków są dostępne w postaci balsamu lub kremu, który nakłada się na skórę.

• Terapia biologiczna lub immunoterapia. Jest to terapia skierowana na układ odpornościowy w celu wzmocnienia obrony organizmu przed rakiem.

Perspektywy raka sromu

Po zakończeniu leczenia, będziesz często spotykać się z lekarzem w celu wykonania badań kontrolnych. Możesz potrzebować badań miednicy co 3 do 6 miesięcy przez 2 lata, a następnie co 6 do 12 miesięcy przez 3 do 5 lat. Twój lekarz może również zalecić więcej badań przesiewowych.

Twoje wyniki będą zależały od rodzaju raka i jego stadium. Ogólnie rzecz biorąc, ponad 70% kobiet, które mają raka sromu żyć co najmniej 5 lat po ich zdiagnozowaniu.

Wskaźnik 5-letniego przeżycia wynosi 86% dla kobiet, u których rak nie rozprzestrzenił się poza srom. Jeśli rak rozprzestrzenił się na pobliskie tkanki lub węzły chłonne, wskaźnik ten wynosi 53%. Spośród kobiet, u których rak rozprzestrzenił się dalej w organizmie, około 23% przeżywa kolejne 5 lat.

Eksperci szacują, że każdego roku w Stanach Zjednoczonych na raka sromu umiera 1350 kobiet.

Efekty uboczne leczenia raka sromu

Przed rozpoczęciem leczenia porozmawiaj z lekarzem o tym, czego możesz się spodziewać, w tym o możliwych skutkach ubocznych.

Problemy z ranami są powszechne po operacji sromu. Ważne jest, aby utrzymywać ten obszar w czystości i praktykować dobrą higienę.

Chirurgia, promieniowanie lub chemioterapia mogą również powodować:

• Podrażnienie lub uszkodzenie jelit lub pęcherza. Może to prowadzić do zmian w twoich nawykach łazienkowych, ale często ustępują one w ciągu kilku tygodni.

• Blizny, suchość i obkurczenie tkanki w pochwie

• Dyskomfort podczas noszenia obcisłych spodni

• Zakażenia układu moczowego

• Wypełnione płynem torbiele w pobliżu rany

• Skrzepy krwi, które mogą przedostać się do płuc

• Silny obrzęk nóg spowodowany nagromadzeniem płynu limfatycznego (obrzęk limfatyczny)

• Otwór pomiędzy pęcherzem moczowym lub odbytnicą a pochwą (przetoka)

Należy informować zespół medyczny o wszelkich skutkach ubocznych leczenia, aby mógł pomóc w ich opanowaniu.

Rak sromu a seks

Powszechne jest występowanie pewnych problemów natury seksualnej i psychologicznej po leczeniu raka sromu. Twoje ciało może wyglądać lub czuć się inaczej. Możesz odczuwać ból podczas seksu i mieć trudności z osiągnięciem orgazmu lub nawet z siusianiem.

Nie wahaj się porozmawiać ze swoim zespołem medycznym o tych zmianach i o tym, jakie kroki możesz podjąć. Pomocne może być poradnictwo, możesz też zdecydować się na operację rekonstrukcyjną.

Profilaktyka raka sromu

Możesz obniżyć swoje ryzyko zachorowania na raka sromu dzięki kilku zmianom w stylu życia:

• Unikaj wirusa HPV. Ogranicz liczbę partnerów seksualnych. Uprawiaj bezpieczny seks, w tym używaj prezerwatyw. Szczepić się przeciwko HPV, co może pomóc w zapobieganiu brodawkom narządów płciowych i kilku rodzajom raka.

• Nie palić.

• Wykonuj regularne badania kontrolne. Porozmawiaj z lekarzem jak najszybciej, jeśli zauważysz jakiś problem pomiędzy wizytami.