Zaburzenia urojeniowe to poważna choroba psychiczna, w której nie można odróżnić tego, co jest prawdziwe, od tego, co nie. Urojenia, czyli fałszywe przekonania, występują w kilku rodzajach. Urojenia wielkości są jednym z bardziej powszechnych. Występują one wtedy, gdy wierzysz, że masz więcej władzy, bogactwa, sprytu lub innych wielkich cech niż jest to prawdą. Niektórzy ludzie błędnie nazywają to złudzeniem wielkości.
Niektóre urojenia mogą dotyczyć wydarzeń, które mogły się wydarzyć, ale w rzeczywistości nie miały miejsca lub były wyolbrzymione. Inne urojenia są wyraźnie dziwaczne, jak na przykład upieranie się, że w twojej lodówce mieszka kosmita.
Symptomy
Nawet niektórzy zdrowi ludzie mogą mieć nieracjonalnie wysokie mniemanie o sobie. Jednak w przeciwieństwie do nich, osoba z urojeniami wielkopostnymi jest niezachwianie przekonana, że jej urojenia są prawdziwe.
Na przykład, możesz wierzyć, że:
-
Jesteś multimilionerem
-
Znalazł lekarstwo na raka
-
Są spokrewnione z gwiazdą Hollywood
Inne objawy mogą obejmować:
Zmiana nastroju. Możesz być drażliwy, zły lub czuć się nisko.
Halucynacje. Widzisz, słyszysz lub czujesz rzeczy związane z Twoimi urojeniami, które tak naprawdę nie istnieją. Na przykład, jeśli wierzysz, że masz specjalną więź z Bogiem, możesz usłyszeć jego głos. Halucynacje nie są zbyt częste w przypadku zaburzeń urojeniowych i zazwyczaj nie trwają długo.
Poza urojeniami, osoba z tym stanem zazwyczaj nie wydaje się ani nie zachowuje się dziwnie. Czasami jednak urojenia mogą stać się na tyle poważne, że powodują problemy w codziennym życiu.
Przyczyny
Naukowcy nie wiedzą dokładnie, co powoduje urojenia. Czasami urojenia wielkościowe mogą być objawem innych chorób psychicznych, w tym choroby dwubiegunowej i schizofrenii.
Urojenia wielkościowe rzadko zdarzają się same. Najczęściej pacjent może mieć również urojenia prześladowcze, czyli pokrewny stan, w którym jest przekonany, że inni chcą mu zaszkodzić, spiskują przeciwko niemu lub w inny sposób źle go traktują.
W zaburzeniach urojeniowych może odgrywać rolę kilka czynników:
-
Choroby psychiczne w twojej rodzinie
-
Zaburzenia równowagi substancji chemicznych w mózgu zwanych neuroprzekaźnikami
-
Stres
-
Nadużywanie leków
-
Izolacja społeczna lub brak bliskich relacji
Diagnoza
Żaden test nie może potwierdzić, że masz zaburzenia urojeniowe. Jednak lekarz przeprowadzi szczegółowy wywiad psychiczny i wykluczy inne przyczyny medyczne, aby postawić diagnozę.
Masz ten lub inny rodzaj zaburzeń urojeniowych, jeśli spełniasz te kryteria:
-
Miałeś jedno lub więcej urojeń trwających miesiąc lub dłużej.
-
Nie zdiagnozowano u Ciebie schizofrenii.
-
Wykazujesz ewidentnie dziwaczne zachowania poza swoimi urojeniami.
-
Jeśli miałeś jakiekolwiek epizody manii lub depresji, nie trwały one dłużej niż okresy urojenia.
-
Twoje urojenia nie są spowodowane narkotykami, inną chorobą lub innym zaburzeniem psychicznym.
Leczenie
Uzyskanie pomocy w przypadku zaburzeń urojeniowych może być trudne, ponieważ pacjent może nawet nie rozumieć, że ma problem. Możesz też stawiać opór lub mieć trudności z trzymaniem się planu leczenia. Ale to właśnie jest kluczem do lepszego samopoczucia.
Główne metody leczenia to:
Leki. Lekarze często przepisują leki na objawy psychotyczne, depresję lub w celu ustabilizowania nastroju. Jest jednak mało prawdopodobne, aby same leki wystarczyły do opanowania choroby.
Terapia zdrowia psychicznego. Niektóre rodzaje terapii mogą pomóc w złagodzeniu wielkich urojeń. Na przykład podczas terapii poznawczo-behawioralnej można nauczyć się rozpoznawać i zmieniać niepożądane zachowania.
Dobrowolne leczenie. Jeśli urojenia stwarzają zagrożenie skrzywdzenia siebie lub innych osób, konieczny może być pobyt w szpitalu lub ośrodku terapeutycznym do czasu osiągnięcia stabilizacji. W poszczególnych państwach i miejscowościach obowiązują różne przepisy dotyczące tego, kiedy i na jak długo można zmusić Cię do leczenia wbrew Twojej woli.
