Patolog mowy, znany również jako logopeda, jest pracownikiem służby zdrowia, który diagnozuje i leczy problemy z komunikacją i połykaniem. Pracuje zarówno z dziećmi jak i dorosłymi w klinikach, szkołach i szpitalach.
Co robi patolog mowy i języka (SLP)?
Patolog mowy i języka ma wiele obowiązków. Zazwyczaj ocenia on zdolności komunikacyjne osoby lub zdolności połykania, diagnozuje podstawowe problemy, opracowuje indywidualny plan leczenia, zapewnia terapię i prowadzi dokumentację w celu śledzenia postępów danej osoby. Każde leczenie, które oferują, nazywane jest terapią.
SLP zapewniają szeroki zakres terapii, ponieważ leczą tak wiele różnych zaburzeń. Ich praca może obejmować:
-
pomaganie ludziom w nauce tworzenia dźwięków
-
uczenie, jak mówić wyraźnie i łatwo
-
stosowanie ćwiczeń wzmacniających mięśnie używane do mówienia lub połykania
-
pomaganie ludziom w zwiększeniu liczby słów, które mogą wypowiedzieć i/lub zrozumieć
-
praca z osobami w celu poprawy sposobu, w jaki łączą słowa w zdaniach
-
zapewnienie systemów komunikacji wspomagającej i alternatywnej (AAC) dla osób z poważnymi zaburzeniami językowymi
-
edukowanie pacjentów i ich rodzin w zakresie sposobów pokonywania wyzwań wynikających z problemów z komunikacją lub połykaniem
-
zapewnienie rodzaju terapii zwanej rehabilitacją słuchową, która pomaga poprawić jakość życia osób z ubytkiem słuchu
Edukacja i szkolenia
Patolodzy mowy posiadają tytuł magistra uzyskany w programie akredytowanym przez Council on Academic Accreditation in Audiology and Speech-Language Pathology. Oprócz zajęć z zakresu oceny i leczenia zaburzeń komunikacji i połykania, programy te obejmują co najmniej 375 godzin doświadczenia klinicznego.?
Po ukończeniu studiów wymagany jest roczny staż kliniczny (lub okres szkolenia medycznego), podczas którego należy przepracować minimum 1260 godzin pod nadzorem certyfikowanego SLP. Następnie kandydat musi zdać egzamin, aby uzyskać certyfikat patologa mowy.
Jakie schorzenia leczy patolog mowy?
SLP zapewniają terapię dla osób z ubytkiem słuchu, dzieci z opóźnieniami rozwojowymi oraz osób z problemami w komunikacji i połykaniu. Leczą zaburzenia takie jak:
Zaburzenia mowy.
Te warunki utrudniają wytwarzanie dźwięków. Niektóre przykłady obejmują:
-
apraksja C mózg ma problemy z kierowaniem ruchami mięśni używanych do mówienia
-
zaburzenia artykulacji C niemożność utworzenia pewnych dźwięków, takich jak th lub r
-
jąkanie C gdy mowa jest przerywana przez pauzy i powtórzenia
-
zaburzenia rezonansu C spowodowane przez przeszkodę, taką jak rozszczep podniebienia
-
dyzartria C osłabienie mięśni odpowiedzialnych za mowę, spowodowane urazem mózgu
Zaburzenia językowe
Zaburzenia te mogą mieć charakter receptywny (trudności w rozumieniu języka) lub ekspresyjny (trudności w porozumiewaniu się z innymi). Niektóre przykłady to:
-
afazja C trudności z mówieniem lub rozumieniem innych z powodu uszkodzenia mózgu
-
zaburzenia przetwarzania słuchowego C mózg ma problemy z rozumieniem znaczenia dźwięków
Zaburzenia poznawczo-komunikacyjne
Zwykle są wynikiem urazu mózgu, który powoduje problemy z pamięcią, uwagą, organizacją lub rozumowaniem, zaburzenia poznawczo-komunikacyjne mogą utrudniać mówienie, słuchanie, czytanie lub pisanie. Przyczyny zaburzeń poznawczo-komunikacyjnych obejmują: urazowy uraz mózgu, udar lub demencję.
Zaburzenia komunikacji społecznej
Zaburzenia te utrudniają komunikację społeczną: witanie się, zadawanie pytań, branie udziału w rozmowach i mówienie w sposób odpowiedni do sytuacji. Trudności w komunikacji społecznej mogą być spowodowane zaburzeniami ze spektrum autyzmu lub wydarzeniami takimi jak traumatyczny uraz mózgu.
Zaburzenia połykania
Czasami nazywane dysfagią, zaburzenia połykania to problemy z jedzeniem i połykaniem. Objawy obejmują kaszel lub krztuszenie się podczas lub po jedzeniu, wyciek jedzenia z ust, kończenie posiłków trwa znacznie dłużej niż zwykle, utratę wagi, odwodnienie i częste zapalenia płuc.
Powody, dla których należy zgłosić się do logopedy
Jeśli Ty lub ktoś z Twoich bliskich doświadcza któregoś z poniższych problemów, dobrym pomysłem może być skorzystanie z pomocy patologa mowy.
Trudności w porozumiewaniu się po urazie lub chorobie
Terapia mowy może pomóc niektórym ludziom odzyskać zdolność wyrażania swoich pragnień i potrzeb, budowania relacji, wykonywania codziennych zadań i odnoszenia sukcesów w szkole lub w pracy.
Trudności z jedzeniem po urazie lub chorobie
Terapia połykania może wzmocnić mięśnie używane podczas jedzenia, pomóc dorosłym ponownie nauczyć się koordynacji połykania i nauczyć się sposobów zmniejszenia ryzyka aspiracji (przypadkowego wdychania cząstek jedzenia).
Problemy z karmieniem u niemowląt i dzieci
Niemowlęta i małe dzieci z zaburzeniami połykania mogą wykazywać tendencję do marudzenia podczas posiłków, unikania pewnych konsystencji lub temperatur pokarmu (tzw. awersje sensoryczne), zatoru lub wymiotów po jedzeniu, lub też krztuszenia się podczas posiłków. Terapia karmienia może nauczyć żucia, łykania i połykania, przezwyciężyć awersje sensoryczne i pomóc dzieciom nauczyć się jeść niezależnie i cieszyć się porami posiłków.
Opóźniony rozwój mowy
Jeśli obawiasz się, że Twoje dziecko może nie mówić lub nie rozumieć mowy na poziomie odpowiednim dla jego wieku, porozmawiaj z lekarzem dziecięcym. Może on skierować Cię do patologa mowy, jeśli Twoje dziecko wymaga oceny. Jeśli dziecko ma zaburzenia mowy lub języka, wczesne rozpoczęcie terapii może pomóc.
