Jeśli masz sklerozę układową, nie ignoruj tego przewlekłego kaszlu. Może on być oznaką śródmiąższowej choroby płuc. Oto najnowsze informacje na temat testów pozwalających na jej wykrycie.
Testy na śródmiąższową chorobę płuc
Jeśli chorujesz na twardzinę układową (SSc), jesteś bardziej narażony na problemy z płucami. SSc powoduje odkładanie się kolagenu we wszystkich narządach. W płucach powoduje to zapalenie i bliznowacenie tkanki płucnej, co jest stanem zwanym chorobą śródmiąższową płuc (ILD). Badania wykazują, że od jednej trzeciej do połowy osób ze stwardnieniem rozsianym rozwija się to schorzenie.
Jeśli zauważysz u siebie objawy takie jak duszność, niska tolerancja wysiłku fizycznego i uporczywy kaszel, natychmiast zgłoś się do lekarza. Wczesna diagnoza i wczesne zastosowanie leczenia zapobiegawczego jest kluczowe, ponieważ raz uszkodzonych płuc nie da się odwrócić. Lekarz może zlecić wykonanie jednego lub kilku badań, aby stwierdzić, czy masz SSc-ILD.
Badania obrazowe
RTG klatki piersiowej. Jest to często pierwsze badanie wykonywane w przypadku, gdy pacjent skarży się na duszności i uciążliwy, uporczywy kaszel. Jeśli masz ILD, lekarz może zobaczyć na zdjęciu rentgenowskim bardzo drobne białe linie. Wynika to z zapalenia i obrzęku płuc, które sprawiają, że tkanka staje się gęsta.
Tomografia komputerowa (CT). Ten test obrazowania jest kluczem do diagnozy śródmiąższowej choroby płuc. Łączy on promieniowanie rentgenowskie z technologią komputerową, aby uzyskać różne obrazy pod różnymi kątami płuc. Dzięki temu płuca i otaczające je obszary są widoczne w sposób bardziej szczegółowy. Upewnij się, że masz tomografię komputerową o wysokiej rozdzielczości, która może wykryć nawet małe nieprawidłowości, które mogą być ILD. Może ona również pokazać dokładnie, gdzie znajdują się zmiany chorobowe, co może pomóc w prowadzeniu leczenia.
Echokardiogram. Stwardnienie układowe może uszkodzić naczynia krwionośne w płucach. To obniża poziom tlenu we krwi. Może również powodować odruchowy wzrost ciśnienia krwi w tętnicach płucnych, stan znany jako tętnicze nadciśnienie płucne (PH). Badanie echokardiograficzne wykorzystuje fale dźwiękowe do uwidocznienia serca, aby zbadać jego struktury i stwierdzić, czy pompuje ono normalnie, a także w celu wykrycia PH.
Badania krwi
W przypadku twardziny układowej organizm może wytwarzać pewne przeciwciała, które zwiększają ryzyko wystąpienia ILD. Lekarz może zlecić badania krwi w celu ich wykrycia. Może również zlecić badanie gazometryczne krwi tętniczej, które mierzy poziom tlenu i dwutlenku węgla we krwi. Może to wykazać, czy pacjent otrzymuje wystarczającą ilość tlenu, a płuca usuwają wystarczającą ilość dwutlenku węgla.
Testy czynnościowe płuc
Testy te mierzą zdolność płuc do przemieszczania powietrza do wewnątrz i na zewnątrz. Obejmują one:
Spirometria. Podczas tego badania pacjent oddycha z dużą siłą przez rurkę podłączoną do urządzenia. Pozwala ono ocenić, jak dobrze płuca zatrzymują i przemieszczają powietrze, a także jak łatwo tlen może przedostać się z płuc do krwiobiegu.
Test dyfuzji płuc. Wdychasz bardzo małą ilość tlenku węgla przez ustnik, trzymasz go przez kilka sekund, a następnie wydychasz. Jeśli ilość wydychanego tlenku węgla jest wyższa niż normalnie, płuca mogą mieć problemy z pochłanianiem tlenu. Może to być oznaką ILD.
Oksymetria. Ten prosty test wykorzystuje małe urządzenie elektroniczne umieszczone na jednym z palców do pomiaru poziomu tlenu w czerwonych krwinkach. Można to zrobić siedząc lub jako część testu 6-minutowego spaceru. Jeśli poziom tlenu spada podczas aktywności, może to oznaczać ILD.
Biopsja płuc
U większości osób z twardziną układową można zdiagnozować ILD poprzez połączenie badań obrazowych i testów czynnościowych płuc. W niektórych przypadkach lekarz może chcieć zbadać pod mikroskopem niewielką ilość komórek płucnych. Nazywa się to biopsją. Można ją wykonać na kilka sposobów:
Biopsja transbronchialna. Lekarz wprowadza cienką rurkę przez usta lub nos, aby zajrzeć do wnętrza płuc i usunąć mały fragment tkanki płucnej. Sprawdzanie płuc za pomocą tej rurki nazywane jest bronchoskopią.? Można ją wykonać w sedacji lub w znieczuleniu ogólnym. Jest bardzo bezpieczna, chociaż może wystąpić niewielkie krwawienie, chwilowy ból gardła, chrypka i kaszel po zabiegu.
Płukanie oskrzelowo-pęcherzykowe. Lekarz wprowadza przez rurkę roztwór soli fizjologicznej w celu przepłukania dróg oddechowych, a następnie usuwa go. Płyn, który wypływa zawiera komórki i inne rzeczy, takie jak bakterie z worków powietrznych płuc. Lekarz zbada to w laboratorium.
Biopsja chirurgiczna. Biopsja płuc jest bardziej inwazyjna i może mieć więcej powikłań niż inne procedury. Jednak może być wykonana, jeśli nie daje jasnej diagnozy. Zazwyczaj wykonuje się je w znieczuleniu ogólnym laparoskopowo, co oznacza, że chirurg ogląda płuca i pobiera próbki tkanek przez mały monitor wideo, który jest umieszczony między żebrami.
